Multipl Skleroz (MS) Nedir?

MS, omurilikteki ve beyindeki sinirlere ve ayrıca optik sinirlere zarar veren kronik bir hastalıktır.

Skleroz, skar anlamına gelir ve MS'li kişiler sinir hasarına yanıt olarak birçok yara izi dokusu geliştirir. Hasarın nerede meydana geldiğine bağlı olarak, semptomlar kas kontrolü, denge, görme veya konuşma ile ilgili sorunları içerebilir.

MS Belirtileri: Zayıflık veya Uyuşma

Sinir hasarı aşağıdaki sorunlara sebep olabilir.

Kol veya bacakta zayıflık

Uyuşma

Denge kaybı

Kas spazmları

Bu semptomlar sık ​​sık takılmaya veya yürümenin zorluğuna yol açabilir.

MS Belirtileri: Görme Sorunları
MS hastalarının yarısından fazlası optik nörit denen bir görme problemi yaşamaktadır. Bu optik sinir iltihabı, genellikle tek bir gözde görülmekle beraber bulanık görme, renkleri görememe, göz ağrısı veya körlüğe neden olabilir. Sorun genellikle geçicidir ve birkaç hafta içinde iyileşme eğilimindedir. Çoğu durumda, görme problemleri MS'in ilk belirtisidir.

MS Belirtileri: Konuşma Problemleri

Görme problemlerinden daha az yaygın olmasına rağmen, MS'li bazı kişilerde konuşma bozukluğu gelişmektedir. MS, beyinden konuşma sinyalleri taşıyan sinirlere zarar verdiği zaman olur. Bazı kişilerde yutma güçlüğü de görülür.

Diğer MS Belirtileri

MS zihinsel netlikte ilgili sıkıntılar yaşatabilir. Bazı insanlar için problemleri çözmek daha uzun sürebilir. Diğerleri hafif hafıza kaybına veya konsantre olmaya zorlanabilir. MS'li çoğu insanda da bir miktar mesane kontrolü kaybı yaşanır, çünkü beyin ve mesane arasındaki sinyaller kesilir. Son olarak, yorgunluk yaygın bir sorundur. İyi bir gece uykusundan sonra bile yorgun hissedebilirsiniz.

İnme ve MS
Kafa karışıklığı, konuşma bozukluğu ve kas güçsüzlüğü MS belirtileri olabilir, ancak aynı zamanda inme de MS belirtisi olabilir. Aniden konuşmakta veya bacaklarını hareket ettirmekte zorlananlar hemen açık servise götürülmelidir. İlk birkaç saat içinde felç tedavisi, başarılı bir iyileşme için son derece önemlidir.

MS Atakları nasıl olur?

MS'li kişilerde, vücudun kendi bağışıklık sistemi; beyin, omurilik ve optik sinirlerdeki sinir liflerini çevreleyen dokuya saldırır. Bu kaplama miyelin adı verilen yağlı bir maddeden yapılmıştır. Sinirleri yalıtır ve hareket, konuşma ve diğer işlevleri kontrol eden elektrik sinyalleri göndermelerine yardımcı olur. Miyelin yıkıldığında, yara dokusu oluşur ve sinir mesajları düzgün şekilde iletilmez.

MS nedenleri nelerdir?

MS'nin nedenleri hala gizemini korumakla beraber doktorlar bazı şaşırtıcı trendleri gözlemlediler. İskandinavya ve Kuzey Avrupa'nın diğer bölgeleri dahil olmak üzere ekvatordan uzak bölgelerde yaygın olarak görülmektedir. Bu alanlar daha az güneş ışığına maruz kaldığı için, bazı araştırmacılar D vitamininin ("güneş ışığı vitamini") bağlantılı olabileceğine inanmaktadır. Araştırma, D vitamini eksikliği ve otoimmün bozukluklar arasında olası bir bağlantı olduğunu göstermektedir, ancak çalışmalar devam etmektedir. Genetik de tabii ki rol oynamaktadır.

MS kimlerde görülür?
MS, kadınlarda erkeklerden iki kat daha fazla görülür. Herhangi bir ırktan insanı vurabilse de, beyaz tenliler en fazla risk altında görünüyor. Durumun ortaya çıkma şansı 20 ila 50 yaşları arasında en yüksektir.

MS tanısı nasıl koyulur
MS tanısı koymak ve semptomların diğer nedenlerini dışlamak için sıklıkla tıbbi öykü ve nörolojik muayene ile testler kullanılır. MS'li kişilerin% 90'ından fazlası MRI taramasında ortaya çıkan skar dokusuna sahiptir. Spinal sıvının incelenmesi ile, beyin ve omurilikten kaynaklanan sıvıdaki anormallikleri kontrol edebilir. Sinirlerin elektriksel aktivitesine bakmak için yapılan testler de tanıya yardımcı olabilir. Laboratuvar testleri, diğer otoimmün hastalıkların, HIV veya Lyme hastalığı gibi enfeksiyonların dışlanmasına yardımcı olabilir.

MS Nasıl İlerler

MS her insanda farklıdır. Doktorlar genellikle dört form görür:

Relapsing-remitting: Semptomlar akut ataklar sırasında parlar, sonra neredeyse tamamen iyileşir veya “remit” yapar. Bu MS'in en yaygın şeklidir.

Birincil ilerici: MS yavaş yavaş ama sürekli kötüleşir.

İkincil ilerici: Tekrarlayan-remisyon tipi olarak başlar, sonra da ilerleyici olur.

İlerleyen-tekrarlayan: Altta yatan hastalık sürekli olarak kötüleşir. Hastanın remisyon gösterebileceği veya gösteremeyeceği akut relapsları vardır. Bu MS'in en az görülen şeklidir.

MS ve Hava Durumu

Araştırma, yaz ayları boyunca hastalığın daha aktif olabileceğini düşündürmektedir. Isı ve yüksek nem oranı da semptomları geçici olarak kötüleştirebilir. Çok soğuk havalar ve ani sıcaklık değişimleri de semptomları şiddetlendirebilir.

MS tedavisi: İlaçlar

MS için bir çare bulunmamakla birlikte, MS saldırılarının sıklığını ve şiddetini azaltabilen "hastalığı modifiye eden ilaçlar" vardır. Kullanım, zaman içinde beyin ve omurilikte daha az hasara yol açarak, etkilerinin ilerlemesini yavaşlatır. Bir atak meydana geldiğinde, yüksek doz kortikosteroidler atağın daha kısa sürmesine yardımcı olabilir. Kas spazmları, idrar kaçırma ve ağrı gibi rahatsız edici MS semptomlarını yönetmek için de birçok ilaç mevcuttur.

MS tedavisi: Ağrı Yönetimi

MS'li kişilerin yaklaşık yarısı, sinir sisteminde kısa bir devre veya kas spazmları veya gerginlik nedeniyle bir tür ağrı geliştirir. Doktorlar sinir ağrısını hafifletmek için antidepresanlar ve antikonvülsan ilaçlar reçete edebilirler. Ağrı ilaçları ve anti-spazm ilaçlar da kullanılabilir. Kas ağrısı genellikle masaj ve fizik tedaviye iyi cevap verir. Kendinizi acı içinde bulursanız, seçenekleri doktorunuzla tartıştığınızdan emin olun.

MS tedavisi: Fizik tedavi

MS denge, koordinasyon veya kas gücünü etkilerse, telafi etmeyi öğrenebilirsiniz. Fizik tedavi, kasları güçlendirmeye, sertlikle savaşmaya ve daha kolay bir şekilde dolaşmanıza yardımcı olabilir. Mesleki terapi, giyinme ve yazma için elinizde koordinasyonu sürdürmeye yardımcı olabilir. Konuşmakta ya da yutmakta sorun yaşıyorsanız, bir konuşma terapisti yardımcı olabilir.

MS için Tamamlayıcı Tedaviler

MS için pek çok geleneksel olmayan terapiler iyi araştırılmamıştır. Bazı insanlar akupunkturun kas spazmı ve ağrı gibi semptomları hafiflettiğini, ancak değerinin doğrulanması için yapılan araştırmanın kesin olmadığını söylüyor. Bir diğer metot ise arı zehiri enjeksiyonunun fayda sağladığıdır, ancak 24 hafta süren yoğun bir çalışma sonucunnda, özürlülük, yorgunluk veya MS ataklarının sayısı konusunda hiçbir gelişme göstermemiştir. Denemek istediğiniz takviyeleri, özel diyetleri veya diğer terapileri doktorunuza bildirmeniz önemlidir.

MS ve Hamilelik

Doktorlar genellikle MS'li kadınların gebe kalmasının güvenli olduğunu kabul eder. Araştırma hamilelik sırasında komplikasyon riskinde artış olmadığını göstermektedir. Aslında, birçok kadın hamilelik sırasında daha az MS belirtisine sahiptir. Yüksek düzeyde hormon ve proteinler bağışıklık sistemini baskılayarak yeni bir saldırının olasılığını azaltabilir. Hamilelikten önce doktorlarınızla konuşmak en iyisidir, çünkü bazı MS ilaçları hamile veya emzirirken kullanılmamalıdır. Doğumdan sonraki ilk aylarda, nüksetme ihtimali yükselebilir.

MS ile Mobil Kalmak

MS'li insanların büyük çoğunluğu, bir çok yardımcı cihazdan faydalanmasına rağmen, yürümeye devam edebilir. Ortez ayakkabısı veya bacak aparatı, stabiliteyi artırmaya yardımcı olabilir. Bir bacak diğerinden daha güçlü olduğunda, bir baston yardımcı olabilir. Bacaklarıyla ilgili önemli problemleri olan kişilerin bir yürüteç kullanması gerekebilir. Bir tekerlekli sandalye ya da scooter, çok dengesiz veya kolayca yorulanlar için en iyisi olabilir.

Evinizi MS için uyarlama

Ev çevresinde birkaç değişiklik yapmak, günlük etkinlikleri kendi başınıza yapmanıza yardımcı olabilir. Tutucu çubuklarını duşun veya küvetin içine ve dışına takın. Kaymaz mat kullanın. Tuvalete yükseltilmiş bir koltuk ve güvenlik rayları ekleyin. Mutfak tezgahlarınızdan birini indirin, böylece oturma pozisyonundan ona ulaşabilirsiniz. Ve takılma tehlikesi olan bütün halı, yolluk ve kilimden kurtulun.

MS ve Egzersiz

Egzersiz, MS'in sertliğini, yorgunluğunu ve diğer semptomlarını hafifletebilir. Ama aşırı yapmak, işleri daha da kötüleştirebilir. Yavaş yavaş başlamak sizin için en iyisi olacaktır. Bir seferde 10 dakika egzersiz yapmayı deneyin, daha sonra yavaş yavaş daha uzun bir seansa kadar çalışın. Başlamadan önce, doktorunuzla hangi aktivite türünü ve yoğunluğunun en uygun olacağını görüşün. Birkaç olasılık şöyle olabilir, su jimnastiği, yüzme, tai chi ve yoga.

MS Dışardan nasıl görünür

MS'li çoğu insan normal veya normale yakın bir yaşam sürmektedir. Bu durum dışarıda dolaşmak veya belirli görevleri tamamlamak için daha zor olsa da, her zaman ciddi bir sakatlığa yol açmaz. Etkili ilaçlar, rehabilitasyon terapileri ve yardımcı cihazlar sayesinde MS'li birçok kişi aktif olarak hayatını devam ettirmekte, işlerinde kalmakta, aileleriyle ve sevdikleriyle aktivitelerin tadını çıkarmaya devam etmektedir.

WEBMD