Alerjik Rinit Nedir? Alerjik Rinit Belirtileri Nelerdir? Alerjik Rinit, mevsimsel ortaya çıkar. Alerjik Rinit ve bahar nezlesi en çok görülen alerjik hastalıklardandır. Aynı dönemlerde kendinizi iyi hissetmiyorsanız, siz de Alerjik Rinit, bahar alerjisi olmuş olabilirsiniz.

Alerjik Rinit Nedir?

Alerji Nedir? Alerjik rinitin en önemli nedeni havada uçuşan polenler ile ağaçlar. Benzer reaksiyonlar küf, hayvan tüyü, ev tozu ve akarları gibi alerjenlere karşı da gelişebiliyor. Mevsimsel alerjik rinite özellikle ağaç polenleri sebep olurken yıl boyu devam eden alerjik rinitin nedeni ise hamam böcekleri ve ev tozu akarları

Besinler, tozlar, Ev tozu akarları, polenler, bakteriler, ev hayvanlarının tüyleri, bazı gıda proteinleri gibi nedenlerle ortaya çıkan alerji belirtileri bebeklerden, yetişkinlere kadar görülebiliyor. Alerji her yaş gurubunda görülebilir.

Alerjik Rinit Nedir? Alerjik Rinit Belirtileri Nelerdir?  Alerjik Rinit,  mevsimsel ortaya çıkar. Alerjik Rinit diğer isimleriyle Mevsimsel alerjik rinit  ve bahar nezlesi en çok görülen alerjik hastalıklardandır. Aynı dönemlerde kendinizi iyi hissetmiyorsanız, siz de Alerjik Rinit, bahar alerjisi olmuş olabilirsiniz. Hapşırma, burun tıkanıklığı, gözlerde kızarıklık gibi şikayetlere yol açan alerjik rinit yaşam kalitesini önemli oranda düşüren bir sorun.

Alerjik Rinit’te Alerji semptomları, vücudun bağışıklık sisteminin yabancı bir maddeye yani alerjiye yanıt vermesiyle ortaya çıkar.  Alerjik Rinit  özellikle mevsim geçişlerinde ortaya çıakrken, Alerjen ve antikor arasındaki savaş kana çeşitli kimyasal maddelerin salınımına neden oluyor. Alerjik Rinit’te Kimyasal maddeler de alerjik hastalık belirtilerine yol açıyor. Alerjik rinit, çok fazla görüldüğü ve hayatı zorlaştırdığı bilinse de ölümcül bir hastalık olarak görülmemekte ve ilaçla tedavisi yapılabilmektedir. Hapşırma, burun tıkanıklığı, gözlerde kızarıklık gibi şikayetlere yol açan alerjik rinit yaşam kalitesini önemli oranda düşüren bir sorun.

Alerjik Rinit Belirtileri Nelerdir?

Alerjik Rinit şu belirtilerle ortaya çıkıyor;

 -Gözlerde Yaşarma
- Bakteriler
- Gözleerde kaşıntı
- Hapşırık, sürekli hapşırma
- Gündüz yaşanan yorgunluk
- Uyku düzeninin bozulması
- Burun hizasında sorunlar
- Kulaklarda kaşıntı
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Burunda kızarıklık
- Öksürük
- Nefes almakta Zorluk
- Ses Kısıklığı
-  Bazen Kulak Tıkanıklığı
- Ciltte kızarıklıkları
- Baş Ağrısı
- Döküntü
- Ciltte kaşıntı
- Nefes alamama hissi

Alerjik Rinit ortaya çıktığında daha çok ve en belirgin özellik olarak hapşırma, burun akıntısı ve gözlerde kızarıklık ve kaşıntı olarak ortaya çıkıyor. Burun iltihabı olarak tanımlanan rinitin alerji kaynaklı olmasına alerjik rinit deniyor.  Alerjik Rinit’te bazı hastalarda işitme problemleri, boğaz ağrısı, ses kısıklığı ve öksürük görülebiliyor. Alerji yakınmaları bazı kişilerde bütün bir yıl boyunca sürerken, bazılarında belli mevsimlerde artış gösteriyor. Alerjik Rinit yani bahar nezlesi en çok İlkbahar ve Sonbahar’da ortaya çıkıyor. Kişilerin Alerjik Rinit, alerji şikayerleri en çok bu aylarda ortaya çıkıyor.

Alerjik Rinit’e Neden Olan Etkenler

Alerjik Rinit, Bahar Nezlesi en çok İlkbahar ve Sonbaharda ortaya çıkarken Alerjik Rinit’e bunlar neden oluyor;

- Polen
- Kirli Hava
- Tozlar
- Hayvan Tüyleri
- Kullanılan bir ilacın içerik maddesi
- Akar Tozları
- Nemli ortamlar
- Çimenler
- Ağaç Polenleri
- Ot polenleri
- Ev tozu akarı
- Küf Mantaları
- Parfümler
- Kokular
- Soğan Kokusu
- Hava Kirliliği

Alerjik Rinit, bahar nezlesi olan kişilerde sık neden olan alerjenler; çim, ağaç ve yabani ot polenleri. Yıl boyu alerjik rinit yakınması olanlarda ev tozu akarı, küf mantarları ve hayvan tüyleri en sık rastlanılan alerjenler. Diğer taraftan hava kirliliğinin alerji yakınmalarını arttırdığını gösteren çalışmalar da bulunuyor. Bu konuda İstanbul’da yapılan bir araştırmada, hava kirliliği olan bölgelerde alerji yakınmalarının daha fazla olduğu tespit ediliyor.

Alerjik Rinit ve Nezle Arasındaki Fark Nedir?

Her ne kadar belirtileri birbirine benzese de nezle ve rinit farklı durumlardır. Ayırt etmenin birkaç yolu vardır. Eğer ateşiniz yoksa ve sıvı şeklinde bir burun akıntınız varsa alerjik rinit ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Ancak burun akıntısı sarıysa, vücutta ağrı varsa ve düşük de olsa bu belirtilere ateş eşlik ediyorsa bu durum nezle olabilir.

Alerjik Rinit tipleri nelerdir?

Mevsimsel alerjik rinit

 Alerji vakalarının % 75’ini oluşturan mevsimsel alerjik rinit, daha çok ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür. Bitkilerin döllenme saatlerinde açık havada uzun süre maruz kalındığında yoğun olarak yaşanır. Yukarıda belirtilen semptomlarla kendini gösterir.

Çok yıllık rinit

Toz, mantar sporları, kedi, köpek ve kemirgen gibi hayvanlardan deri parçacıkları gibi çok farklı nedenlerle ortaya çıkar. Belirtileri mevsimsel alerjik rinit ile benzese de çok yıllık rinit de kulak kaşıntısı daha az, burun akıntısı daha sıvıdır. Ek olarak hasta koku ve tat alma hissini kaybedebilir

Türkiye’nin alerjeni: Çim poleni

Polenler, gıdalar, mantar, toz, hayvan tüyleri, kimyasal maddeler, bazı ilaçlar ve çevresel iritanlar alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor. Saman nezlesi polenler nedeniyle oluşuyor. Türkiye’de en sık rastlanılan alerjen ise çim poleni. Bazı alerjenler her zaman var; ev tozu akarı, evcil hayvanlar, gıdalar, bazı kimyasal maddeler gibi. Bu alerjenlerin yol açtığı belirtiler, sıklıkla kış aylarında evler kapalıyken artıyor. Küf mantarları da polenler gibi alerjik reaksiyonlara neden oluyor ve hem evde hem dışarda bulunuyor. Ev içi bitkileri, nemli bölümler, banyo mantarlarının ekseriyetle bulunduğu yerler. Renkli veya kokulu çiçekler sanılanın aksine nadiren alerjiye neden oluyor.
Alerji ciddi bir hastalık olabilir mi?

Alerjik rinit nadiren ciddi bir problem olarak değerlendiriliyor. Buna rağmen, alerjik rinitin önemli oranda sosyal, klinik ve ekonomik zararları söz konusu. Sıklıkla hastaların yarısında yılda 4 aydan fazla alerjik rinit belirtileri görülüyor ve bu da hayat kalitesini etkiliyor. Rinit aynı zamanda erişkinlerde iş günü kaybı, çocuklarda okul günü kaybı gibi etkilerinin yanı sıra, tanı ve tedavi masrafları nedeniyle de ekonomik problem yaratıyor. Alerjik rinit aynı zamanda başka hastalıklarla beraber de görülebiliyor. Astım, sinüzit, çocuklarda burun tıkanıklığı nedeniyle diş ve ağız yapısında gelişme bozuklukları, orta kulak hastalıkları, konjuktivit, besin alerjileri, alerjik rinitle birlikte görülebilen hastalıklar olarak sıralanıyor.

Alerjik rinit nasıl teşhis edilir?

Alerjik rinit teşhisinde sorgulama önemli yere sahip. Hastanın yaşı, hangi ortamlarda şikayetlerinin arttığı, daha önce hangi ilaçları kullandığı ve özellikle ailesinde alerjisi olan başka kimse olup olmadığı mutlaka irdelenmeli. Alerji genetik bir hastalık olduğundan, ailede başka bireylerde alerji olması tanıda çok yardımcı oluyor.

Ayrıca alerjik rinit sıklıkla çocuk ve genç erişkinlerin hastalığı olarak görülüyor. Daha sonra ayrıntılı bir kulak burun boğaz muayenesi yapılması gerekiyor. Hastanın sorgulaması ve muayene bulguları alerjiyi düşündürüyorsa, alerji testleri uygulanıyor. Alerji testleri, deri testleri ya da kanda alerjenlerin incelenmesi yöntemleriyle yapılabiliyor. Özellikle alerji tedavisine cevap vermeyen kişilerde burun muayenesi detaylı olarak yapılıyor, çocuklarda geniz eti, erişkin hastalarda kıkırdak eğriliği, burun polipleri, sinüzit olup olmadığı araştırılıyor. Özellikle çocuklarda eşlik edebilecek orta kulak iltihabı da araştırılıyor. Diğer taraftan sık orta kulak iltihabı geçiren çocuklarda da alerji olup olmadığı sorgulanıyor.

Alerjik rinit sinüzitle ilgili olabilir

Alerjik rinit belirtileri sıklıkla sinüzit ile karışabiliyor. Bazı alerjik rinitli hastalara yıllarca sinüzit teşhisi nedeniyle antibiyotik tedavisi uygulanabiliyor. Diğer taraftan yoğun tedaviye rağmen alerjik rinit yakınmaları düzelmeyen baş ve yüz ağrısı, yeşilimsi burun akıntısı gibi yakınmaları olan hastalarda sinüzit olup olmadığının araştırılması gerekiyor. Son yıllarda yapılan araştırmalarda rinit ile sinüzit arasında yakın bir ilişki olduğu gösteriliyor. Dolayısıyla tekrarlayan sinüzit yakınması olan kişilerde alerjik rinit olup olmadığının araştırılmasında yarar görülüyor.

Alerjik rinit tedavisi ve korunma

Alerjik belirtilerin kontrolü, birden fazla tedavi yönteminin birlikte uygulanmasıyla sağlanıyor. Alerjenle karşılaşmanın önlenmesi, ilaç tedavisi ve aşı tedavisi bu yöntemler arasında sayılabilir. Öncelikle yapılması gereken; alerjik yakınmalara neden olan alerjenden uzaklaşmak. Çevrenizdeki alerjenleri uzaklaştırmak için bazı öneriler:

- Klimalardaki filtreleri her ay değiştirin
- Polen mevsiminde pencere ve kapıları kapalı tutun
-  Evinizin içindeki bitkileri uzaklaştırın
-  Evinizde tüylü hayvan beslemeyin
-  Kuştüyü yastık, yün yastık, yorgan, yatak yerine sentetik olanlarını kullanın.
- Sigara içmeyin ve yanınızda içirmeyin  

Alerjik Rinit iiaç tedavisi

Alerjik rinit tedavisinde en çok uygulanan bir diğer seçenek ilaç tedavisi. Ancak unutulmaması gereken, ilaçların kullanıldığı sürece şikayetler üzerinde etkili olacağı. İlaç tedavisi kesildiğinde, alerji belirtileri kısa sürede tekrarlıyor. Alerjik riniti olanlar alerji mevsimi başlamadan en az 2 hafta önce ilaç kullanmaya başlaması gerekiyor. Alerjik rinit tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, yan etkileri nedeniyle kullanım güçlüğü yaratabiliyor, bu konuda uzman bir doktora danışılması gerekiyor. Günümüzde en sık kullanılan ilaçlar ise antihistaminikler ve steroid spreyler.

Alerjik rinit aşı tedavisi

Aşı tedavisi, sebebe yönelik bir tedavi yöntemi olarak tanımlanıyor. Ancak aşı tedavisi öncesinde alerji testleri yapılıp, kişinin yakınmalarına neden olan alerjen ya da alerjenler ile tedaviye başlanılması gerekiyor. Bu tedavi yöntemiyle alerjik belirtilere yol açan maddeler giderek artan dozlarda uygulanarak, kişinin söz konusu alerjene karşı bağışıklığının sağlanması amaçlanıyor. Aşı tedavisi ile enjeksiyonlar önce haftada bir, sonra da idame dozuna ulaşıldıktan sonra ayda bir yapılıyor. Aşı tedavisi alerji yakınmaları üzerinde uzun süre etkili olan, hatta sona erdirildikten sonra bile etkinliğini devam ettiren bir tedavi yöntemi.

Yapılan araştırmalarda aşı tedavisinin yeni alerjilerin gelişmesini önleyebileceği, çocuklarda astım gelişme riskini azaltabileceği gösteriliyor. Ancak aşı tedavisinin, yan etki riskleri nedeniyle, bu konuda deneyimli kişiler tarafından ve donanımlı merkezlerde yapılması gerekiyor. Son yıllarda aşı tedavisi ağızdan verilen damlalar yoluyla da uygulanıyor. Ancak hangi yöntemin uygulanacağına hasta ve doktorun birlikte karar vermesi gerekiyor.

Alerjik rinit tanısı nasıl konur?

Alerjik rinit konusunda en önemli teşhis kriteri hastanın hikayesidir. Hekimler alerjik rinit tanısı için öncelikle hastada görülen belirtileri inceler. Belirtilerin hangi mevsimde, ne ile karşılaştığında ortaya çıktığı ve nasıl tepki verdiği teşhis için çok önemlidir. Nelerin tetikleyici olduğu teşhis için yardımcı olacaktır. Kan veya deriden yapılan alerji testleri ile rinite neden olan alerjik ajan ortaya çıkabilir. Ancak testlerin sonuçları negatif olsa bile, hastada görülen belirtilerle de teşhis konulabilir.

Alerjik rinit nasıl tedavi edilir?

Alerjik rinitte tedavi prensibi hastalığı değil şikayetleri ortadan kaldırma üzerine kuruludur. Alerjik rinitin tedavisinde bulguları tetikleyen alerjenlerden kaçınma ve ilaç tedavisi esastır. Tedavide en sık başvurulan ilaçlar ise alerjenlerin etkisini azaltan antihistaminikler ve kortizon içeren burun spreylerdir. Antihistaminikler özellikle kaşıntı, akıntı, ve hapşırma gibi belirtilerin giderilmesinde oldukça etkilidir. Diğer bir tedavi yöntemi olan kortizon içeren burun spreyleridir. Spreylerde bulunan kortizon sadece burun bölgesine uygulandığında yan etkisi yok denecek kadar azdır.