Bipolar Bozuklukla İlgili Önemli Çalışma

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı, Uyku Laboratuvarı Sorumlusu Prof. Dr. Barış Metin ve Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Elvan Çiftçi'nin bipolar bozuklukla ilgili hazırladıkları makale, Cognitive Neuropsychiatry dergisinde yayınlandı. Çalışmada, Bipolar bozukluğun evreleri arasındaki bilişsel farklılıkların iyi bilinmemesi nedeniyle, geniş bir yelpazedeki nörobilişsel parametrelerde bipolar bozukluk evrelerinin arasındaki farklılıkları değerlendirmek için nispeten geniş bir popülasyona sahip kesitsel bir çalışma yapıldığına yer verildi.

İşte çalışmadan bazı kesitler….

“Bipolar bozukluk (BD), tekrarlayan ve değişikliklerle karakterize edilen kronik bir durumdur. Bipolar bozukluk (BD), ötimi sırasında devam edebilen ve zayıf mesleki performansla bağlantılı bilişsel anormalliklerle ilişkilidir. Bipolar bozukluğun evreleri arasındaki bilişsel farklılıklar iyi bilinmemektedir. Bu nedenle, geniş bir yelpazedeki nörobilişsel parametrelerde bipolar bozukluk evreleri arasındaki farklılıkları değerlendirmek için nispeten geniş bir popülasyona sahip kesitsel bir çalışma yapılmıştır.

Yaşları 18 ile 70 arasında değişen manik, depresif, karma ve ötimik dönemdeki 169 bipolar bozukluk hastasının nöropsikolojik profili, 24-69 yaşları arasındaki 45 sağlıklı bireyle karşılaştırıldı. Çalışma belleği, yüz tanıma, sözel akıcılık, yüz tanıma, görsel ve sözel bellek değerlendirildi. BB alt grup analizleri için Kruskal-Wallis (KW) testini daha sonra bipolar bozukluk ile sağlıklı bireylerin karşılaştırılmasında Mann-Whitney U (MWU) testini kullandık.

Çıkan sonuçlarda ise; Parametrik olmayan testlere dayalı analizler, tüm testlerde BB'de bozulmalar olduğunu gösterdi. Aşamalar arasında önemli bir fark yoktu. Bipolar bozukluk hastalarında bilişsel performansın çoğunlukla bozukluğun evresiyle ilişkili olmadığı görülmektedir; bu da bipolar bozukluktaki bilişsel işlev bozukluğunun remisyon sırasında bile mevcut olduğunu ima etmektedir.

Bipolar bozukluk hastaları, manik hastaların diğer tüm hastalar arasında en kötü bilişsel profile sahip olduğunu bulmuşlardır. Gruplarda sözel akıcılık, yürütücü işlevler ve her ikisinde de anormallikler gösterdi. Bu çalışmada geniş bir grubun nöropsikolojik profilini incelemeyi amaçladık.

Behçet hastalarında ve özellikle hastalığın farklı evrelerinin olup olmadığını araştırmayı amaçladık. Behçet hastalığı olan kişilerde tespit edilen bilişsel işlev bozukluklarını ele alırken, sağlıklı insanlardan oluşan bir kontrol grubuyla karşılaştırıldığında yanlış anlamalar, özellikle de herhangi bir açığın bulunmadığı yönündeki önceki açıklamanın ışığında hasta gruplarının kendi aralarında fark edildi.

Sağlıklı karşılaştırma denekleriyle karşılaştırıldığında remisyon da dahil olmak üzere BD evrelerinin tamamında görülmüştür. Bilişsel bozuklukların duygusal ataklar sırasında remisyona göre daha kötü olduğunu varsayıyoruz. Bipolar bozukluktaki bilişsel bozukluğun nedeni şu soruyu gündeme getirmektedir:

Sürecin nörogelişimsel mi yoksa nörodejeneratif mi olduğu İlk olarak, ayrımcılığa yardımcı olabilecek duruma bağlı bilişsel biyobelirteçleri tanımlamak faydalı olacaktır.

Çalışmamızın en önemli sonuçlarından biri de ötimik dönemdeki hastaları içermektedir. Önceki çalışmalar ayrıca ötimi (remisyon) aşamasında olmasına rağmen Behçet hastalarında klinik iyileşme sağlansa da halen çeşitli günlük zorluklarla karşılaşılmaktadır.

Sonuçlarımız gösteriyor ki bilişsel ötimik hastaların profilleri diğer alt gruplardan farklı değildi. Sağlıklı hastalarla karşılaştırıldığında deneklerde, yalnızca çalışma belleği ve bilişsel girişim sonuçları farklı deneklerde daha iyi.

Bulgularımızın yanıtlayamadığı önemli bir soru, bilişsel yeteneklerin İlaçların kullanımıyla ruh halinin etkili uzun vadeli stabilizasyonundan yararlanmasına rağmen farklı aşamalar ve bireysel hastalar arasında anlamlı bir fark bulamadık. Bir diğer önemli eksiklik ise ilaçların bilişsel bozukluklar üzerindeki etkisidir. Tüm ötimik fazdakiler de dahil olmak üzere hastalarımız lityum, antikonvülzanlar, antipsikotikler ve antidepresanlar gibi ilaçlarla tedavi edildi. Test sonuçlarını etkiledi.

Makalenin tamamı için…

Kaynaklar:

References Basso, M. R., Lowery, N., Neel, J. L., Purdie, R., & Bornstein, R. A. (2002). Neuropsychological impairment among manic, depressed, and mixed-episode inpatients with bipolar disorder. Neuropsychology (Journal), 16(1), 84–91. https://doi.org/10.1037/0894-4105.16.1.84 Baune, B. T., & Malhi, G. S. (2015). A review on the impact of cognitive dysfunction on social, occupational, and general functional outcomes in bipolar disorder. Bipolar Disorders, 17(S2), 41–55. https://doi.org/10.1111/bdi.12341 Benton, A., Hamsher, K. D., Varney, N., & Spreen, O. (1983). Contribution to neuropsychological assessment. Oxford University Press. Bo, Q., Mao, Z., Li, X., Wang, Z., Wang, C., & Ma, X. (2017). Use of the MATRICS consensus cognitive battery (MCCB) to evaluate cognitive deficits in bipolar disorder: A systematic review and meta-analysis. PLOS ONE, 12(4), e0176212. https://doi.org/10.1371/journal.pone. 0176212 Bortolato, B., Miskowiak, K. W., Köhler, C. A., Vieta, E., & Carvalho, A. F. (2015). Cognitive dysfunction in bipolar disorder and schizophrenia: A systematic review of meta-analyses. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 11, 3111–3125. https://doi.org/10.2147/NDT. S76700 Burdick, K. E., Goldberg, J. F., & Harrow, M. (2010). Neurocognitive dysfunction and psychosocial outcome in patients with bipolar I disorder at 15-year follow-up. Acta Psychiatrica Scandinavica, 122(6), 499–506. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2010.01590.x Cavanagh, J., Van Beck, M., Muir, W., & Blackwood, D. (2002). Case–control study of neurocognitive function in euthymic patients with bipolar disorder: An association with mania. The British Journal of Psychiatry, 180(4), 320–326. https://doi.org/10.1192/bjp.180.4.320 Depp, C. A., Mausbach, B. T., Harmell, A. L., Savla, G. N., Bowie, C. R., Harvey, P. D., & Patterson, T. L. (2012). Meta-analysis of the association between cognitive abilities and everyday functioning in bipolar disorder. Bipolar Disorders, 14(3), 217–226. https://doi.org/10.1111/j.1399-5618. 2012.01011 Furl, N., Garrido, L., Dolan, R. J., Driver, J., & Duchaine, B. (2011). Fusiform gyrus face selectivity relates to individual differences in facial recognition ability. Journal of Cognitive Neuroscience, 23(7), 1723–1740. https://doi.org/10.1162/jocn.2010.21545 Getz, G. E., Shear, P. K., & Strakowski, S. M. (2003). Facial affect recognition deficits in bipolar disorder. Journal of the International Neuropsychological Society: JINS, 9(4), 623–632. https:// doi.org/10.1017/S1355617703940021 Grande, I., Berk, M., Birmaher, B., & Vieta, E. (2016). Bipolar disorder. The Lancet, 387(10027), 1561–1572. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(15)00241-X Gutiérrez-Rojas, L., Jurado, D., & Gurpegui, M. (2011). Factors associated with work, social life and family life disability in bipolar disorder patients. Psychiatry Research, 186(2–3), 254–260. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2010.06.020 Hamilton, M. (1960). A rating scale for depression. Journal of neurology, neurosurgery, and psychiatry, 23(1), 56–62. https://doi.org/10.1136/jnnp.23.1.56 Huxley, N., & Baldessarini, R. J. (2007). Disability and its treatment in bipolar disorder patients. Bipolar Disorders, 9(1-2), 183–196. https://doi.org/10.1111/j.1399-5618.2007.00430 Işık-Ulusoy, S., Gülseren, Ş, Özkan, N., & Bilen, C. (2020). Facial emotion recognition deficits in patients with bipolar disorder and their healthy parents. General Hospital Psychiatry, 65, 9–14. https://doi.org/10.1016/j.genhosppsych.2020.04.008 Jones, B. D. M., Fernandes, B. S., Husain, M. I., Ortiz, A., Rajji, T. K., Blumberger, D. M., Butters, M. A., Gildengers, A. G., Shablinski, T., Voineskos, A., & Mulsant, B. H. (2023). A cross-sectional study of cognitive performance in bipolar disorder across the lifespan: the cog-BD project. Psychological Medicine, 53(13), 6316–6324. https://doi.org/10.1017/ S0033291722003622 Judd, L. L., Akiskal, H. S., Schettler, P. J., Endicott, J., Leon, A. C., Solomon, D. A., Coryell, W., Maser, J. D., & Keller, M. B. (2005). Psychosocial disability in the course of bipolar I and II 12 E. CIFTCI ET AL. disorders: A prospective, comparative, longitudinal study. Archives of General Psychiatry, 62 (12), 1322–1330. https://doi.org/10.1001/archpsyc.62.12.1322 Kjærstad, H. L., Eikeseth, F. F., Vinberg, M., Kessing, L. V., & Miskowiak, K. (2021). Neurocognitive heterogeneity in patients with bipolar disorder and their unaffected relatives: Associations with emotional cognition. Psychological Medicine, 51(4), 668–679. https://doi. org/10.1017/S0033291719003738 Kjærstad, H. L., Mistarz, N., Coello, K., Stanislaus, S., Melbye, S. A., Harmer, C. J., Vinberg, M., Miskowiak, K., & Kessing, L. V. (2020). Aberrant cognition in newly diagnosed patients with bipolar disorder and their unaffected relatives. Psychological Medicine, 50(11), 1808–1819. https://doi.org/10.1017/S0033291719001867 Kurtz, M. M., & Gerraty, R. T. (2009). A meta-analytic investigation of neurocognitive deficits in bipolar illness: Profile and effects of clinical state. Neuropsychology (Journal), 23(5), 551–562. https://doi.org/10.1037/a0016277 Martins, D. S., Hasse-Sousa, M., Reckziegel, R. F. X., Lapa, C. O., Petry-Perin, C., Britto, M. J., Remus, I. B., Gama, C. S., & Czepielewski, L. S. (2023). A five-year follow-up of the verbal memory performance of individuals with bipolar disorder and schizophrenia: Evidence of unchanging deficits under treatment. Cognitive Neuropsychiatry, 28(1), 19–35. https://doi. org/10.1080/13546805.2022.2133694 Martínez-Àran, A., Vieta, E., Torrent, C., Sanchez-Moreno, J., Goikolea, J. M., Salamero, M., Malhi, G. S., González-Pinto, A., Daban, C., Alvarez-Grandi, S. A., Fountoulakis, K. N., Kaprinis, G., Tabarés-Seisdedos, R., & Ayuso-Mateos, J. L. (2007). Functional outcome in bipolar disorder: The role of clinical and cognitive factors. Bipolar Disorders, 9(1–2), 103– 113. https://doi.org/10.1111/j.1399-5618.2007.00327.x Miskowiak, K. W., Mariegaard, J., Jahn, F. S., & Kjærstad, H. L. (2022). Associations between cognition and subsequent mood episodes in patients with bipolar disorder and their unaffected relatives: A systematic review. Journal of Affective Disorders, 297, 176–188. https://doi.org/10. 1016/j.jad.2021.10.044 Nigg, J. T. (2017). Annual Research Review: On the relations among self-regulation, self-control, executive functioning, effortful control, cognitive control, impulsivity, risk-taking, and inhibition for developmental psychopathology. Journal of Child psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines, 58(4), 361–383. https://doi.org/10.1111/jcpp.12675 Oktem, O. (1992). Verbal memory processes test (WMPT) – A preliminary study. Archives of Neuropsychiatry, 29(4), 196–206. Rey, A. (1958). L’examen clinique en psychologie. https://psycnet.apa.org/record/1959-03776-000 Robinson, L., & Ferrier, I. N. (2006). Evolution of cognitive impairment in bipolar disorder: A systematic review of cross-sectional evidence. Bipolar Disorders, 8(2), 103–116. https://doi.org/10. 1111/j.1399-5618.2006.00277.x Rossion, B. (2003). A network of occipito-temporal face-sensitive areas besides the right middle fusiform gyrus is necessary for normal face processing. Brain, 126(11), 2381–2395. https:// doi.org/10.1093/brain/awg241 Ruihua, M., Meng, Z., Nan, C., Panqi, L., Hua, G., Sijia, L., Jing, S., Ke, Z., Yunlong, T., Shuping, T., Fude, Y., Li, T., & Zhiren, W. (2021). Differences in facial expression recognition between unipolar and bipolar depression. Frontiers in Psychology, 12, 619368. https://doi.org/10.3389/fpsyg. 2021.619368 Sapin, L. R., Berrettini, W. H., Nürnberger, J. I., & Rothblat, L. A. (1987). Mediational factors underlying cognitive changes and laterality in affective illness. Biological Psychiatry, 22(8), 979–986. https://doi.org/10.1016/0006-3223(87)90007-2 Scarpina, F., & Tagini, S. (2017). The stroop color and word test. Frontiers in Psychology, 8. https:// doi.org/10.3389/fpsyg.2017.00557 Simon, G. E., Bauer, M. S., Ludman, E. J., Operskalski, B. H., & Unützer, J. (2007). Mood symptoms, functional impairment, and disability in people with bipolar disorder: Specific effects of mania and depression. The Journal of Clinical Psychiatry, 68(8), 1237–1245. https://doi.org/10. 4088/JCP.v68n0811 COGNITIVE NEUROPSYCHIATRY 13 Stroop, J. R. (1992). Studies of interference in serial verbal reactions. Journal of Experimental Psychology: General, 121(1), 15–23. https://doi.org/10.1037/0096-3445.121.1.15 Sweeney, J. A., Kmiec, J., & Kupfer, D. J. (2000). Neuropsychologic impairments in bipolar and unipolar mood disorders on the CANTAB neurocognitive battery. Biological Psychiatry, 48 (7), 674–684. https://doi.org/10.1016/S0006-3223(00)00910-0 Torres, I. J., Boudreau, V. G., & Yatham, L. N. (2007). Neuropsychological functioning in euthymic bipolar disorder: A meta-analysis. Acta Psychiatrica Scandinavica, 116(s434), 17–26. https://doi. org/10.1111/j.1600-0447.2007.01055.x Tse, S., Chan, S. H. W., Ng, K. L., & Yatham, L. N. (2014). Meta-analysis of predictors of favorable employment outcomes among individuals with bipolar disorder. Bipolar Disorders, 16(3), 217– 229. https://doi.org/10.1111/bdi.12148 Vidal-Rubio, S. L., Balanzá-Martínez, V., Cuenca, M., Vila-Francés, J., Vieta, E., & Romeu, J. E. (2018). Duration of euthymia and predominant polarity in bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 241, 356–359. https://doi.org/10.1016/j.jad.2018.08.001 Vieta, E. (2009). The influence of medications on neurocognition in bipolar disorder. Acta Psychiatrica Scandinavica, 120(6), 414–415. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2009.01503.x Wilson, S., & Kipp, K. (1998). The development of efficient inhibition: Evidence from directed-forgetting tasks. Developmental Review, 18(1), 86–123. https://doi.org/10.1006/ drev.1997.0445 Wingo, A. P., Baldessarini, R. J., Holtzheimer, P. E., & Harvey, P. D. (2010). Factors associated with functional recovery in bipolar disorder patients. Bipolar Disorders, 12(3), 319–326. https://doi. org/10.1111/j.1399-5618.2010.00808.x Xu, N., Huggon, B., & Saunders, K. E. A. (2020). Cognitive impairment in patients with bipolar disorder: Impact of pharmacological treatment. CNS Drugs, 34(1), 29–46. https://doi.org/10. 1007/s40263-019-00688-2 Young, R. C., Biggs, J. T., Ziegler, V. E., & Meyer, D. (1978). A rating scale for mania: Reliability, validity and sensitivity. The British Journal of Psychiatry, 133(5), 429–435. https://doi.org/10. 1192/bjp.133.5.429 Zubieta, J. K., Huguelet, P., O’Neil, R. L., & Giordani, B. (2001). Cognitive function in euthymic bipolar I disorder. Psychiatry Research, 102(1), 9–20. https://doi.org/10.1016/S0165-1781 (01)00242-6