Kalp masajı, basit ama hayat kurtarıcı bir uygulamadır. Doğru uygulandığında bir kişinin hayata tutunmasını sağlayabilir. Bu nedenle herkesin temel CPR eğitimi alması, acil bir durumda müdahale etme şansını artırır. Unutmayın, sadece izlemek değil, uygulamak hayat kurtarır!

Kalp Masajı Nedir?

Kalp masajı, kalbin durduğu ya da kalp atışının hayati seviyede düzensiz hale geldiği durumlarda, göğüs kafesine uygulanan ritmik baskılarla yapay dolaşım sağlama işlemidir. Tıbbi adıyla kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) olarak da bilinir. Kalp masajı, beyin ve diğer hayati organlara kan akışını devam ettirmek için hayati önem taşır.

Kalp Masajı Ne Zaman Yapılır?

Kalp masajı, aşağıdaki durumlarda uygulanmalıdır:

- Kişi bilinçsiz ve tepkisizse Nefes almıyorsa veya normal dışı (gasping tarzı) solunum varsa

- Nabız alınamıyorsa

- Kalp krizi, boğulma, elektrik çarpması, ciddi travma gibi durumlar sonrası ani kalp durması gerçekleştiyse

Kalp Masajı Nasıl Yapılır? (Yetişkinler İçin)

1. Ortam Güvenliği ve Kişi Kontrolü
Önce çevrenin güvenli olduğundan emin olun. Kişinin bilincini kontrol edin: Omzuna hafifçe dokunarak, “İyi misiniz?” diye sorun. Yanıt yoksa 112’yi (ya da ilgili acil servisi) arayın ya da bir başkasından aramasını isteyin.

2. Kişiyi Düz Bir Zemine Yatırın
Sert bir zemine sırtüstü yatırın. Havayolunu açmak için başını hafifçe geriye doğru itin, çeneyi yukarı kaldırın (baş-çene pozisyonu).

3. Nefes ve Nabız Kontrolü
10 saniye boyunca nefes alıp almadığını gözlemleyin (göğüs hareketi, nefes sesi vb.). Nabız alınamıyorsa doğrudan kalp masajına geçin.

4. Kalp Masajı Uygulama
İki elinizi üst üste koyarak, göğüs kafesinin ortasına yerleştirin (sternum üzerine, meme uçları hizası). Dirsekler düz, vücut ağırlığınızı kullanarak bastırın. Göğsü yaklaşık 5-6 cm aşağıya itin, sonra tamamen bırakın (ama ellerinizi çekmeyin). Dakikada 100-120 kompresyon hızında devam edin. (Bee Gees’in “Stayin’ Alive” şarkısı bu tempoyu verir.)

5. Suni Solunumla Kombine Edilen CPR (Eğitimli Bireyler İçin)
30 göğüs basısına karşılık 2 kurtarıcı nefes verilir. Burnu kapatıp, başı geriye eğerek ağızdan nefes verin. Göğsün yükseldiğinden emin olun. Bu döngüyü sağlık ekipleri gelene kadar sürdürün.

Kalp Masajı Ne Kadar Sürdürülmelidir?

Acil sağlık ekipleri gelene kadar, Kişi yaşamsal belirtiler göstermeye başlayana kadar, Müdahale eden kişi fiziksel olarak devam edemeyecek duruma gelene kadar sürdürülmelidir.

Kalp Masajında Dikkat Edilmesi Gerekenler

- Göğüs basısı çok hafif olursa yeterli dolaşım sağlanamaz.

- Çok şiddetli bası ise kaburga kırıklarına neden olabilir. Ancak, beyin hasarı riskine kıyasla bu ikincil bir durumdur.

- Doğru el pozisyonu, temponun korunması ve baş-çene pozisyonunun iyi ayarlanması önemlidir.

Kalp Masajı Yaparken En Sık Yapılan Hatalar

- Yanlış bölgeye baskı uygulamak

- Yetersiz derinlikte bası yapmak

- Basılar arasında göğsü tamamen bırakmamak

- Sürekli yer değiştirmek ya da müdahaleyi sık sık kesmek

- Kurtarıcı solunumda hava kaçırmak veya ağız kapanmasını sağlamakta başarısız olmak

Kalp Masajı ve Otomatik Eksternal Defibrilatör (AED)

AED cihazı, kalbin yeniden ritim kazanmasına yardımcı olan bir cihazdır. AED kullanımı için eğitim gerekse de birçok cihaz, sesli yönlendirme ile kullanıcıyı yönlendirir. Kalp masajı ile birlikte kullanıldığında başarı oranı artar.

Çocuklarda ve Bebeklerde Kalp Masajı

- Çocuklarda: Tek elle göğüs kompresyonu yeterlidir.

- Bebeklerde: İki parmakla göğüs kafesinin alt yarısına baskı uygulanır.

- Suni solunum daha nazik ve hacim olarak az olmalıdır.

Kalp Masajı Eğitimi Nereden Alınır?

Türkiye’de kalp masajı eğitimi aşağıdaki kurumlar tarafından verilmektedir:

- Kızılay
- 112 Acil Sağlık Hizmetleri Eğitim Merkezleri
- Belediyelerin sağlık eğitim programları
- Üniversite hastanelerinin ilk yardım merkezleri

Kalp Masajı Hakkında En Çok Sorulan Sorular ve Cevaplar

1. Kalp masajı nedir, ne işe yarar?
Kalp masajı, kalbin durduğu durumlarda, göğüs kafesine baskı uygulayarak kan dolaşımını geçici olarak devam ettirme işlemidir. Bu sayede beyin ve hayati organlara oksijen gitmeye devam eder.

2. Kalp masajı kimler yapabilir?
Herkes temel kalp masajı uygulamalarını öğrenip yapabilir. Eğitimli bireylerin suni solunumla kombine CPR uygulaması daha etkili olur, ancak eğitim almamış biri sadece göğüs basısı uygulayarak da hayat kurtarabilir.

3. Kalp masajına ne zaman başlanmalıdır?
Kişi bilincini kaybetmişse, nefes almıyorsa ve nabız yoksa hemen başlanmalıdır. Dakikalar içinde müdahale edilmezse kalıcı beyin hasarı oluşabilir.

4. Kalp masajı kaç dakika yapılır?
Acil yardım ekipleri gelene kadar, kişi yaşamsal belirtiler gösterene kadar veya uygulayıcı fiziksel olarak yorulana kadar sürdürülmelidir. Sürekli ve ritmik olarak devam ettirilmelidir.

5. Kalp masajında doğru bası sayısı nedir?
Dakikada 100-120 göğüs basısı önerilir. 30 bası + 2 suni solunum döngüsü ile devam edilir (eğer suni solunum eğitiminiz varsa).

6. Kalp masajı kalbi gerçekten çalıştırır mı?
Kalp masajı, kalbi doğrudan çalıştırmaz ancak dolaşımı yapay olarak sürdürür. Otomatik eksternal defibrilatör (AED) cihazı ya da medikal müdahale ile kalbin ritmi geri kazanılabilir.

7. Kalp masajı yaparken kaburga kırılır mı?
Evet, özellikle yaşlılarda veya zayıf kemik yapısına sahip bireylerde göğüs basısı sırasında kaburga kırıkları olabilir. Ancak bu, müdahaleyi engellememelidir çünkü kalp masajı hayati öneme sahiptir.

8. Kalp masajı yapılırken nelere dikkat edilmeli?
- Göğüsün tam ortasına bastırılmalı
- Dirsekler düz olmalı
- Göğüs 5-6 cm çökmeli ve her bası sonrası tamamen bırakılmalı
- Tempo 100-120 bası/dakika olmalı

9. Kalp masajı bebek ve çocuklarda nasıl yapılır?
Bebeklerde: İki parmakla hafif bası uygulanır.
Çocuklarda: Tek elle göğüs basısı yapılabilir.
Bası derinliği daha azdır ve suni solunum daha naziktir.

10. Suni solunum yapmadan sadece kalp masajı yeterli olur mu?
Evet. Özellikle eğitim almamış bireyler için sadece göğüs basısı da önerilir. Araştırmalar, sürekli kalp masajının da birçok durumda etkili olduğunu göstermektedırr.