Kazak elmaları neden ilgi görüyor?

Bugün marketlerden aldığımız elmaların vatanı büyük ihtimalle Orta Asya'dır.

Kazakistan’da bu elmalar ormanda yetişiyor ve daha farklı türlerini dünyaya yaymak için çalışmalar sürüyor.

2013’te dünyada toplam 80 milyon ton elma üretildi. Bunun yarısı Çin’de üretilmişti. ABD’de elma piyasasının değeri toptan satış fiyatıyla toplam 4 milyar doları buluyor.

Bazıları Kazakistan ormanlarında keşfedilmeyi bekleyen daha çok sayıda iyi elma türleri olduğuna inanıyor. Elmanın atası olarak bilinen Malus siversii’nin kökeni Orta Asya’ya dayanıyor. Kazak ormanlarında hala bu elma yetişiyor. Ayılar elmaları yiyip tohumlarını dışkı yoluyla farklı bölgelere yayıyor.

ABD VE İNGİLTERE'DEN KEŞİF

ABD Tarım Bakanlığı’ndan (USDA) bitki uzmanı Phil Forsline yeni elma türleri bulmak amacıyla 1993’te bu ormanları keşfe gitmişti.

100 yaşındaki Almatılı bir botanist eşliğinde geziler yapıldı. Forsline 1995 ve 96’da bir ekip eşliğinde tekrar gitti. Amaç, mümkün olduğunca farklı elma tohumları toplamaktı. Bu sırada her birinin tadına bakılıyor, rengi, dokusu, yetiştiği habitat konusunda notlar alınıyordu. Yanlarında taşıdıkları GPS cihazlarıyla her tohumun net konumunu belirleyip kayda geçiyorlardı.

“Sanki cennet bahçesi gibiydi” diyor Forsline. “Çapı 25 mm’den 75 mm’ye kadar değişen elma çeşitleri vardı.”

Bazıları fazla ekşiydi, bazıları marketlerdeki elmaların tadındaydı. Bazılarında ise belirgin bir ceviz, anason ya da meyankökü tadı vardı. Arıların hangi bitkilerin polenlerini elma çiçekleriyle döllediğine bağlı olarak her elmanın tadı ve kokusu farklı olabiliyor.

Bu ayrı keşiflerde USDA için toplam 1000 ağaçtan 130 binden fazla tohum toplandı. Bunlar New York’taki bir tohum bankasında tutuluyor.

BBC TÜRKÇE