Madrid yeniden canlanıyor

Amerikalı kumarhane milyarderi Sheldon G. Adelson, Madrid'in eteklerinde 30 milyar dolarlık bir kumarhane ve eğlence tesisi kurma planından vazgeçti ama çevirmeye niyet ettiği rulet çarkı neredeyse yüz yıl aradan sonra yine de tekrar dönmeye başladı.

Amerikalı kumarhane milyarderi Sheldon G. Adelson, Madrid'in eteklerinde 30 milyar dolarlık bir kumarhane ve eğlence tesisi kurma planından vazgeçti ama çevirmeye niyet ettiği rulet çarkı neredeyse yüz yıl aradan sonra yine de tekrar dönmeye başladı.

Adelson, EuroVegas olarak bilinen altı kumarhaneli bir tesis kuracaktı fakat İspanyol hükümeti onun mali kolaylık taleplerini reddedince, aralığın ortasında planını rafa kaldırdı. Bundan sadece iki gün sonraysa Madrid'in merkezinde, EuroVegas planının ertesinde ruhsat için başvuran İspanyol şirketler tarafından iki küçük ölçekli kumarhane açıldı. Başkentteki iki yeni kumarhaneden biri olan Casino Gran Madrid'in yöneticisi Pedro Olmedo Franco, "EuroVegas gibi bir devin gelişi karşısında hiçbir şey yapmadan duramazdık" diyor ve "O proje olmasaydı muhtemelen biz de burada olmazdık" diye ekliyor. Öbür İspanyol kentlerinden farklı olarak Madrid'te, şehir merkezinden itibaren 30 kilometre yarıçaplı bir bölgede kumarhane işletmek uzun süreden beri yasaktı. Fakat yetkililer, projesini İspanya'da hayata geçirmek isteyen Adelson'u çekebilmek için Barselona'ya rakip çıktı. Yerel yönetim, daha sonra EuroVegas'ın haksız rekabetinden endişelenen İspanyol işletmecilerin baskısı altında kalınca da, şehrin merkezinde kumarhane açmaları için iki küçük İspanyol şirketine ruhsat verdi. İspanya hâlâ ciddi ekonomik zorluklarla karşı karşıya ve onlardan biri de yüzde 26'yı bulan işsizlik oranı. Kumarhane atılımıysa Madrid'e istihdam bakımından da bir katkı sağladı. Gran Vía kumarhanesi 270 kişiye iş sağlarken Gran Madrid 200 kişiyi işe aldı; varolan 250 kadrolu çalışanın Madrid'e yerleştirilmesi de cabası. Üniversitede tarih bölümünü bitirmek üzere olan 21 yaşındaki Valeria García, "Krupiyerlik hiç aklımda olan bir şey değilken şimdi heyecan verici bir fırsat olarak karşıma çıktı" diyor. García, günde altı saat bir rulet masasına nezaret ediyor. Onun gibi krupiyerler ayda 1.500 euro maaşla işe başlıyor ve kazançları bahşişler dahil 2.400 euroya kadar çıkıyor. İspanya'da tüketim hâlâ durgun olduğundan, Madrid'in yeni kumarhaneleri yabancı turistleri hedef alıyor. Ülke geçen yıl rekor kırarak 60,6 milyon turisti ağırlarken, Madrid'i ziyaret edenler yüzde 5'lik bir düşüşle 4,2 milyonda kaldı. Geçen ayki açılıştan önce Grupo Gran Madrid'in İspanya'da zaten üç kumarhanesi daha vardı ve onlardan toplam 28 milyon euro kazanç elde ediyordu. Madrid'teki yeni işletme de Casino Gran Vía- İspanya ve Donimik Cumhuriyeti'ndeki çeşitli kumarhanelerinden geçen yıl 110 milyon euro kadar gelir kazanan Grupo Comar'a ait. Grupo Comar'dan Javier García, Gran Vía'nın açılışından son derece memnun. Kumarhanenin günde ortalama 1500 ziyaretçi çektiğini belirten García, ayrıntı vermemekle birlikte, bu yıl kâra geçmeyi beklediklerini ifade ediyor. Uygulamalı matematik profesörü Miguel Córdoba Bueno, İspanya'nın son dönemlerdeki ekonomik sorunlarına rağmen iki kumarhanenin Madrid'teki bir açığı kapattıklarını belirtiyor. Ona göre Adelson'un başlangıçta Madrid'i tercih etmesi, şehrin kumarhane açmak için belli bir avantaja sahip olduğunu gösteriyor. Adelson'a ait şirketin tam da EuroVegas'tan vazgeçtiği sıralarda diğer yabancı yatırımcılar İspanya'ya dönmeye başlamıştı. Bunlar, iki yıl önceki bankacılık krizinde ülkeyi terk eden yatırımcılar. Kriz zamanı, uluslararası bir paketle bankacılık sektörü kurtarıldı ve ekonomi iki yıllık bir resesyondan çıktı. Adelson'un EuroVegas projesi küçük İspanyol işletmeciler için ürkütücü bir rakip olabilirdi. Ancak İspanyol şirketler, eğer proje gerçekleşseydi ülkedeki kumarhane sektörünün güçleneceğini ve uluslararası itibarının artacağını da kabul ediyor. Yine aynı şirketler, Adelson'un EuroVegas için istediği vergi indiriminden yararlanmayı da umuyordu. Madrid'teki kumarhaneler, bu işletmelerden alınan yüzde 45'lik kumar vergisinin yüzde 20'ye düşürülmesini istiyor. Navarra Üniversitesi'nden Ángel Ruiz de Apodaca, kumarhanelerin böyle büyük bir indirim alabileceklerine ihtimal vermiyor. "Adelson istediğini alamadı, o yüzden yeni kumarhanelere de bir ayrıcalık veya mali avantaj sağlanmasının hoş karşılanacağını sanmıyorum" diyor de Apodaca. THE NEW YORK TIMES