Obezite İle Baş Etmenin 7 Yolu

Yeni bir çalışmaya göre, bebeklerin doğum kilosu gibi birçok faktör, 10 yaşından itibaren çocukların obez olup olmayacağını tahmin etmekte yardımcı oluyor. İşte Obezite İle Baş Etmenin 7 Yolu...

Doğum kilosu veya ailedekilerin kiloları gibi faktörleri hesaplayarak, bir bebeğin 10 yaşından itibaren obez olup olmayacağını doğru bir şekilde tahmin etmenin mümkün olduğu ortaya çıktı.

Amsterdam'daki Akademik Tıp Merkezi'ndeki doçent doktor Tanja Vrijkotte, obeziteye müdahale etmenin çok zor olduğunu, hemşire, ebe ve doktorların mümkün olan en kısa sürede harekete geçmesi gerektiğini söylüyor. Ailelerin doğumdan hemen sonra uyarılması, sağlıklı yiyeceklerin ve yapılması gereken aktivitelerin anlatılması gerekiyor:

Obezite Nedir, Obezitenin Tedavisi Nasıldır

Obezite, vücutta aşırı yağ dokusu birikimiyle ortaya çıkan, sağlığı tehlikeye atan birçok hastalığa yol açan ve beklenen yaşam süresini kısaltan önemli bir tıbbi ve halk sağlığı sorunudur. Tüm dünyada önlenebilir ölüm nedenlerinin başında gelmekte ve 21.yy.’ın “salgın hastalığı” olarak tanımlanmakta. Obezite, latincede “obesitas” kelimesinden türetilmiştir ve “şişman, yağlı” anlamına gelir. Cerrahinin babası olarak bilinen, Hintli cerrah Sushrata (M.Ö 600) obezitenin diyabet ve kalp hastalıklarına neden olduğunu, yan etkilerinden korunma ve tedavisinin fiziksel aktivite olduğunu ileri sürmüştür.

OBEZİTENİN TEDAVİSİ

Obezitenin tedavisi üç ana başlık altında toplanabilir; Diyet ve egzersiz obezite tedavisinin temelini oluşturur. Az yağ, az karbonhidrat ve az kalorili diyet uygulaması ile belirli bir kilo kaybı sağlanabilir. Altı randomize kontrollü çalışmanın meta analizi sonunda, her üç tip diyet uygulamasının arasında büyük bir fark olmadığı gösterilmiştir.

Yürüme, koşma ve bisiklete binme gibi orta derecede egzersiz, diyet ile birlikte yapıldığı zaman daha etkili olmaktadır. Amerika Kalp Sağlığı Derneği, sağlığın korunması için haftada 5 gün, en az 30 dakika orta derecede egzersiz önermekte. İlaç tedavisi; Enerji alımını azaltan, enerji kullanımını artıran pek çok ilacın ise çok sayıda yan etkileri olup, uzun süreli kullanımının zararları tam olarak biliniyor. Yalnız tek bir ilacın (Orlistat-Xenical) uzun süreli kullanımı ABD de FDA tarafından onaylandı. Sibutramine (Meridia) kalp-damar sistemi üzerine yan etkilerinden dolayı 2010 yılında İngiltere, ABD ve Kanada da piyasadan çekildi. Aşırı kilolu ve diyabetik hastalarda Metformin (Glucophage), belirli bir kilo kaybı sağlayabilir. 3. Cerrahi Tedavi; Obezitenin en etkili tedavi yöntemi cerrahidir. Kilo verdiren cerrahi (Bariatrik Cerrahi ) iki ana gruba ayrılır. İlki mide kapasitesini küçülten cerrahi yöntemler (mide bandı-kelepçe) çabuk doyma hissine yol açar, ikinci grup ise barsak boyunu kısaltan ve emilim yüzeyini azaltan yöntemlerdir (mide by-pass). Cerrahi sonrası, diyabet %70-90, hipertansiyon % 70-80, astım % 70, uyku apnesi %80- 90 düzelir, depresyon iyileşir ve yaşam kalitesi artar.

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİNİN ÖNEMİ

Florence Nightingale Hastanesi, Obezite ve Metabolik Hastalıklar Bölümü tarafından 20. Kasım 2011 tarihinde düzenlenen toplantıda, bölüm başkanı Yunus Yavuz, obezite cerrahisi ve önemi üzerinde durdu. VKİ’ 35-40’üzerinde olanlarda veya VKİ’i 30’un üzerinde olup, beraberinde eşlik eden diğer hastalıkların bulunması halinde cerrahinin yapılması gerektiğini belirtti. Bariatrik cerrahinin bir takım çalışmasını gerektirdiğini diyetisyen, fizik tedavi, anestezi, endokrinoloji uzmanı, psikolog ve cerrahın birlikte çalışmasının şart olduğunu vurguladı. Gastrik by-pass uygulananlarda fazla kiloların % 60-80’inin, gastrik tüp uygulananlarda % 50-60’nın kaybedileceğini belirtti. Günümüzde bariatrik cerrahide ölüm oranının çok düşük, fakat başta emboli (pıhtı oluşması) olmak üzere bazı komplikasyonlarının olabileceğinin üzerinde durdu. Anastomoz kaçağı % 3’ün altındadır. Kuşkusuz hastaların yeniden kilo almasıda mümkün. Donna deMild (New Jersey-ABD) bariatrik cerrahi uygulananlara eğitmenlik ve danışmanlık görevi yaptığını belirterek, kendi yaşam öyküsünü anlatarak konuşmasına başladı. 5 yaşındayken anne ve babasının ayrıldığını, bunalıma girdiğini ve ancak sürekli yemek yiyerek rahatladığını bildirdi. Kısa sürede hızla kilo aldığını, çevresinden, arkadaşlarından dışlanarak 160 kg.a ulaştığını söyledi. Diyet ve egzersizle istediği gibi kilo veremeyince, cerrahi tedaviyi seçtiğini ve gastrik bypass uygulandığını belirtti. Halen 44 yaşında, iki çocuk sahibi ve 60 kg. (90 kg.vererek) olarak, tüm bariatrik cerrahi geçiren hastalara neler yapmaları gerektiğini anlattı:

OBEZİTEN KURTULMAK İÇİN 10 ADIMINIZ VAR

1. Sık sık ve azar azar beslenin, 2-3 saatte bir ve günde 5-6 kez gıda alın. Böylece kan şeker düzeyiniz sabit kalır, metabolik dengeniz bozulmaz.
2. Yavaş yemek yiyin. Her öğününüz 20-30 dakika sürsün ve katı gıdaları 20-30 kez çiğnemeden yutmayın.
3.Yemekteyken aynı anda sıvı almayınız. Yemekten 20-30 dakika önce veya yemekten 30-45 dakika sonra sıvı gıdaları içiniz.
4. Büyük yemek tabağı ve büyük porsiyon kullanmayın.
5. Yüksek kalorili, karbonhidratlı yiyeceklerden kaçının.
6. Kafeini azaltın.
7. Mutlaka düzenli egzersiz yapın.
8. Demir, kalsiyum ve B12 gibi vitaminleri düzenli kullanın.
9. Kontrollerinizi ihmal etmeyin ve destek gruplarına katılın,
10. Cerrahi sonrası başarılı olmanız, tamamen “yaşam tarzınızı değiştirmeye bağlıdır.” Sonuç olarak obezite cerrahisi, cerrahinin tanımına ters düşen (patolojik ve hasta olmayan, sağlıklı bir sindirim kanalını bozan) bir cerrahi uygulamadır. Pek çok hastalığın tedavisinde cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi önemli bir yer tutarken, yaşam tarzı çok önemli rol oynamaz. Bariatrik cerrahide ise, cerrahi bir araçtır ve başarının sırrı tamamen yaşam tarzı değişikliğine bağlıdır.

Vücut Kitle İndeksi nasıl hesaplanıyor?

Vücut kitle endeksi şu formüle göre hesaplanıyor: Kilo / metre olarak boyun karesi (kg/m2)

Örneğin kilonuz 65 kg, boyunuz 1,68 m ise VKİ=65/1,68x1,68, yani 65/2,8224 = 23,0 vücut kitle endeksi ile sağlıklı kategoride yer alıyorsunuz demektir.
VKİ kategorileri:

18,5'ten az: zayıf
18,5-24,9: sağlıklı
25-29,9: şişman
30-39,9: obez
40'tan fazla: aşırı obez

Araştırmada 2,8 milyon yetişkinin 2000-2019 yılları arasındaki sağlık ve ölüm verilerine bakıldı. Bu dönem öncesinde sağlık sorunu olanların sonradan ciddi bir hastalık riskinin daha büyük olduğu görüldü. Araştırmayı yapanlar, elde ettikleri bulgularda bazı gözlem farklılıkları olduğunu, bu nedenle neden-sonuç ilişkisi bakımından kesin sonuçlara varılamayacağını, ayrıca ölçüm dışı başka faktörlerin de sonucu etkileyebileceğini belirtiyor.