Panik Nöbet

Panik NöbetBütün insanlarda tehlike anında bedensel tepkiler ortaya çıkabilir. Tüm kaslar kasılır, kalp atışı hızlanır, solunum sayısı artar, yüz ve deri soluklaşır, bulantı veya tokluk hissi oluşur, ağız kuruluğu gelişir (otonomik sinir sistemi hiperaktif hale gelir).

Panik nöbette de benzer belirtiler ortaya çıkar, ancak gerçek bir tehlike yoktur. Bir çeşit “yanlış alarm reaksiyonu” olarak tanımlanabilir.

Belirtiler:

  1. Çarpıntı: nabız dakikada 100’den fazladır.
  2. Nefes darlığı, aşırı soluk alıp verme
  3. Göğüs ağrısı, sıkışma hissi
  4. Ağız kuruluğu
  5. Terleme, titreme, üşüme veya ateş basması
  6. Bulantı, karın ağrısı
  7. Kollarda ve bacaklarda uyuşma veya karıncalanma
  8. Kas gerginliği
  9. Baş dönmesi
  10. Bayılacak gibi olma
  11. İdrar yapma veya dışkılama isteğinde artma
  12. Ruhsal belirtiler

-         Benliğine yabancılaşma

-         Düşüncelerini toparlayamama veya konuşamama

-         Korkular:

  • Felç geçirme veya bayılma
  • Ölüm
  • Delirme veya kontrolünü kaybetme
  • Kalp krizi geçirme

Eşlik eden diğer unsurlar:

  1. Tehlike beklentisi
  2. Sonunun geldiği düşüncesi
  3. Bulunduğu ortamdan kaçma isteği (kaçınma davranışı; “yardım alamazsam, hastaneye yetişemezsem” düşüncesi ile evde yalnız kalamaz, yalnız sokağa çıkamaz, toplu taşıma araçlarına binemez, kalabalık ortamlara giremez, asansörü kullanamaz, toplumsal ve mesleki etkinliklere katılamaz.)
  4. Tekrar panik atak geçirme kaygısı (beklenti kaygısı)
  5. Alkol ve madde bağımlılığı
  6. Depresyon sıklığının artması

4 tane belirti ile birlikte korku ve gerginlik halinin bulunduğu sürece panik nöbet denir. Görülen belirtiler kişiden kişiye ve kişinin her nöbetinde değişiklik gösterir. Yaklaşık 5-10 dakika sürer (daha da uzun sürebilir), sıklık ve şiddeti kişiden kişiye değişir.

 

Beklenti kaygısının sonuçları:

 

  1. “Kişi diken üstünde oturur”, sürekli tetiktedir.
  2. “Fiziksel hastalığım olabilir” endişesi ile hastalık hastası (hipokondriyak) hastalar gibi davranışlar sergileyebilir; sürekli tansiyon ve nabzını kontrol eder, kalbini zorlamamak için spor yapma gibi aktivitelerden kaçınır.
  3. Hayatının pek çok alanında (sosyal ilişkiler, iş ve evlilik hayatı gibi) işlevselliği azalır.
  4. Alkol ve sakinleştirici ilaç kullanımı artar, bağımlı hale gelir.

Panik nöbet türleri:

  1. Beklenmedik panik nöbet: Bir neden olmaksızın herhangibir yer ve zamanda ortaya çıkabilir.
  2. Tetikleyici bir etkene bağlı olan panik nöbet (korku bozukluklarında olduğu gibi).
  3.  Tetikleyici bir etkene bağlı veya bağımsız olan panik nöbet (araba kullanırken hem olabilir hem de olmayabilir).

Uykuda panik nöbet:

Korkuyla uykudan uyanma ve çarpıntı, nefes darlığı gibi belirtileri yaşama söz konusudur. Kişi uyumaktan kaçınır. Bu durum sadece panik bozukluğunda görülür.

 

Panik bozukluk bir hastalık iken panik nöbet pek çok hastalıkta görülebilen bir durumdur.

 

Panik nöbet görülebilen hastalıklar:

 

  1. Korku bozuklukları (sosyal fobi gibi)
  2. Kaygı bozuklukları (yaygın kaygı bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, takıntı hastalığı, konversiyon bozukluğu gibi)
  3. Somatoform bozukluklar (somatizasyon bozukluğu, hipokondriyazis gibi)
  4. Dissosiyatif bozukluklar
  5. Akut yas reaksiyonu
  6. Duygudurum bozuklukları (depresyon, manik-depresif hastalık gibi)
  7. Psikotik bozukluklar (şizofreni, paranoid bozukluk gibi)
  8. Uyarıcı ilaçların, uyuşturucu maddelerin (esrar, kokain gibi) veya yoğun kafein kullanımı
  9. Kalp hastalıkları (mitral kapakçık sarkması, kalp damar hastalıkları gibi)
  10. Tiroid bezi hastalıkları (hipertiroidi, hipotiroidi gibi)
  11. Şeker hastalığı
  12. Astım
  13. Epilepsi

 

Tedavi:

 

  1. Biyolojik (ilaç) tedavisi

 

  1. Psikoterapi

 

  1. Davranışçı psikoterapi

-         Solunum egzersizleri

-         Gevşeme teknikleri

-         Duyarsızlaştırma

-         Nörobiyofeedback

 

  1. Bilişsel psikoterapi (yanlış düşüncelerin yerine doğru düşüncelerin geçirilmesi)

 

Doğru düşünceler:

 

-         Bir kalp hastalığı veya akıl hastalığı söz konusu değildir.

-         Ölüme yol açmaz.

-         Kişiyi küçük düşürmez, bu nöbeti ancak yaşayan bilir.

-         Hastalıktan önce yapılabilen her şeye devam etmelidir, kaçınma gereksizdir.

-         Tedavi esnasında da panik nöbet yaşanabilir, bu iyileşmenin olmayacağı anlamına gelmez.

-         Panik nöbeti davet etmek gerekir, zira kişi kaçtıkça panik nöbet onu kovalar.

-         Hastane ve acil servis başvurularından uzak durulmalıdır.

-         Alkol ve madde kullanımını hatalı bir yaklaşımdır.

Uzm. Dr. Hasan Basri İzgi

Paylaş

Görüntülenme:
Yayınlanma Tarihi:06 Haziran 2006

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.