Paranın masraflı olduğu ülkeler

Eskiden kâğıt para gözdeydi. Şimdiyse Hollanda'da çoğu yerde artık kartla alışveriş yapılıyor. Öyle ki bazı dükkân sahipleri kartlı ödemeyi daha "temiz" ve "güvenli" buluyor.

Kart kullanmadan bir deste parayla ne kadar yol alabileceğimi görmek istiyorum. Ama olmuyor. Kira, telefon faturası vb. büyük ödemelerin hepsi kart dışında ödeme kabul etmiyor.

Bazıları bana şaşkın bakıyor ve direniyor. Apartmanı idare eden şirkette çalışan kişi, daha önce en son ne zaman nakitle ödeme yaptığını hatırlamadığını söylüyor. "Ofiste para tutmak istemiyoruz. Kasamız yok, bankalara da para yatırırken ödeme yapmak gerekiyor" diyor.

Ama beni en çok sıkıntıya sokan küçük şeyler için yapılan ödemeler oluyor. Marqt adlı süpermarkette nakit ödeme için uzun kuyruklarda beklemek gerekiyor. Fırında sandviç almak istiyorum, ama nakit kabul etmiyorlar. Park yerlerinde bile para kullanamıyorum.

Hollanda merkez bankası DNB'de danışmanlık yapan Michiel van Doeveren "Nakit, dinozor kadar eski görülüyor, ama hala kalıcı görünüyor" diyor. Nakit kullanmayı pahalı kılan şeyin paranın taşınması, korunması, sayılması, kaydedilmesi gibi lojistikle ilgili sorunlar olduğunu söylüyor. "Elektronik ekonominin yaygınlaşması önemli. Daha etkin ödeme biçimleri kullanmak istiyoruz" diyor Doeveren.

BANKALARIN KAZANCI

2015'te Hollanda'da elektronik ödeme ilk kez az bir farkla nakit ödemenin önüne geçti. Bankalar ve mağazalar 2018'de bu oranın 60/40 oranına ulaşmasını hedefliyor. Elektronik ödemenin daha ucuz, güvenli ve rahat olduğu düşünülüyor.

Hollanda ve İskandinav komşuları gibi İsveç de nakit parayı tümüyle kaldırma çabası içinde. Ama bunu herkes onaylamıyor.

Nakit para küçük işletmeler için büyük bir sorun. Parayı bankaya yatırmak pahalıya mal oluyor. Küçük işletmeler derneği TOMER başkanı Guido Carinci bu iş için her ay 35 dolar ayırması gerektiğini söylüyor.

BBC TÜRKÇE