Sağlıklı Aile Kavramı

Son zamanlarda birçok araştırıcı, sağlıklı aile modelinin farklı özelliklerini incelemişlerdir. Bir aileyi sağlıklı olarak tanımlamayı ne olduğunu araştırırken, buldukları şey “tek bir düşünüş tarzı” ile bunun açıklanamayacağıdır. Aile üyeleriyle ilgili olarak aşağıda sayılan özelliklerin bulunması bu aileyi sağlıklı aile kavramına yakınlaştırmaktadır.

1. Aynı şartlarda bulunan aile üyelerinin birbirine karşılıklı sevgi ve güven duyması.
2. Aile üyelerinin birbirlerinin algı farklılıklarına saygı göstermesi ve anlamaya çalışması
3. Aile üyelerinin birbirleriyle iletişim kurabilme yeteneği.
4. Aile üyelerinin değiştirilemeyecek durumları kabullenir olması.
5. Ebeveyn ve çocuklar arasındaki sınırları açık ve seçik olarak belirleyebilme.

Ayrıca bunlara empati yapabilme (Kendini karşısındaki insanın yerine koyarak düşünebilme) de eklenmiştir.

Ailede bir veya daha fazla kişinin ruhsal hastalığının olması, o ailenin sağlıksız olduğu anlamına gelmemektedir. Ancak, özellikle ailede bulunan çocukların temel ruhsal gereksinimlerinin daha iyi bir şekilde karşılanması ve ileriki yıllarda topluma daha mutlu bireylerin kazandırılabilmesi açısından soysa-kültürel çevre içinde yerleşmiş durumda olan ebeveynlik kavramına ve ebeveynliğin niteliklerinin kapsamına, bunların akıl sağlıkları da girmektedir.

Ruhsal bozukluklar, stres altında olan küçük çocukları olan ve birçok sayıda çocuğa bakım veren ebeveynlerde, özellikle de annelerde daha sık görülmektedir. Ruhsal hastalıkların tedavi edilmedikleri durumlarda uzun süreceği ve tekrar edebileceği gözönünde bulundurulursa; ebeveynlerinde ruhsal hastalık olan çocukların, ebeveynlerinin birden fazla epizot (nüksetmesi) geçirmesi durumunda çocuklarda birden fazla gelişim evresi bu hastalıktan etkilenecektir. Daha sağlıklı aileler ve daha sağlıklı nesillerin oluşabilmesi açısından gerekli durumlarda vakit kaybetmeden konunun uzmanlarından yardım almanın önemi giderek daha çok açığa çıkmaktadır. Ailede ruhsal hastalığı olan bireyin, hastalığı ile ilgili bilgi sahibi olmak, aile içi daha iyi iletişim kurabilmenin yollarını aramak, problemle ilgili çözümler üretebilmek açısından gelişen tıp bilimi çerçevesinde ve bilimsel çalışmaların ışığı altında bilgi sahibi olmanın ne kadar önemli olduğu bugün yadsınamaz bir gerçektir.

Dr. Öznur Ateş