Sürekli yeme isteğinin çeşitli nedenleri olabilir ve bu durum hem fiziksel hem de psikolojik etkenlerden kaynaklanabilir. Süürekli yeme isteğinin nedenlerinden bazıları; Duygusal Yeme, Kan Şekeri Dengesizlikleri, Hormonal Dengesizlikler, Uyku Eksikliği, Yetersiz Beslenme, Dehidrasyon, Alışkanlık ve Çevresel Etkenler, Psikiyatrik Durumlardır.  Eğer aşırı iştahın altta yatan bir sağlık sorunu ile ilişkili olduğunu düşünüyorsanız, bir sağlık profesyoneline başvurmak, doğru teşhis ve tedavi için önemlidir.

Sürekli Yeme İsteği Neden Olur?

Sürekli yeme isteğinin çeşitli nedenleri olabilir ve bu durum hem fiziksel hem de psikolojik etkenlerden kaynaklanabilir.  İşte sürekli yeme isteğinin yaygın nedenleri:

Duygusal Yeme: Stres, kaygı, depresyon veya sıkıntı gibi duygusal durumlar, bazı insanlarda yeme isteğini artırabilir. Özellikle karbonhidrat veya şeker açısından zengin yiyecekler, rahatlama hissi verebilir.

Kan Şekeri Dengesizlikleri: Düzensiz yemek yeme alışkanlıkları veya yüksek şekerli yiyecekler tüketmek, kan şekerinde ani yükselme ve düşmelere neden olabilir. Bu dalgalanmalar, sürekli açlık hissine yol açabilir.

Hormonal Dengesizlikler: Ghrelin ve leptin gibi hormonlar, açlık ve tokluk hissini düzenler. Bu hormonlardaki dengesizlikler sürekli açlık hissi yaratabilir. Özellikle tiroid sorunları veya insülin direnci de yeme isteğini artırabilir.

Uyku Eksikliği: Yetersiz uyku, ghrelin seviyelerini artırabilir ve leptin seviyelerini düşürebilir, bu da yeme isteğini tetikleyebilir.

Yetersiz Beslenme: Dengeli ve yeterli miktarda besin almamak (protein, sağlıklı yağlar, lif) daha hızlı acıkmaya neden olabilir. Vücut ihtiyacı olan besinleri alamadığında, sürekli açlık hissi oluşabilir.

Dehidrasyon: Bazen vücut, susuzluğu açlıkla karıştırabilir. Yeterince su içmemek, yeme isteğini artırabilir.

Alışkanlık ve Çevresel Etkenler: Televizyon izlerken veya sosyal ortamlarda sürekli atıştırma alışkanlığı geliştirmek, farkında olmadan daha fazla yemek yeme isteği oluşturabilir.

Psikiyatrik Durumlar: Binge eating disorder (tıkınırcasına yeme bozukluğu) gibi yeme bozuklukları, sürekli yeme isteğine neden olabilir ve bu durum tedavi gerektirebilir.

Aşırı iştah neyin belirtisi olabilir?

Aşırı iştah (hiperfaji), bazı sağlık sorunlarının veya durumların belirtisi olabilir. İşte aşırı iştaha neden olabilecek yaygın faktörler ve olası sağlık sorunları:

Kan Şekeri Dengesizlikleri ve Diyabet: Diyabetin erken belirtilerinden biri aşırı iştah olabilir. Özellikle tip 2 diyabette, vücut insülini etkili bir şekilde kullanamadığında, hücreler ihtiyaç duyduğu enerjiyi alamaz ve bu da sürekli açlık hissine yol açabilir.

Hipoglisemi (Düşük Kan Şekeri): Kan şekeri düştüğünde, vücut bu açığı kapatmak için yiyecek talep eder. Bu durum özellikle yemeklerden sonra kan şekeri aniden düşen kişilerde sık görülür.

Hipertiroidi (Tiroid Hormonlarının Aşırı Çalışması): Tiroid bezinin aşırı aktif çalışması (hipertiroidi), metabolizmayı hızlandırarak sürekli açlık ve aşırı iştaha neden olabilir. Aynı zamanda hızlı kilo kaybı, terleme ve sinirlilik gibi belirtiler de eşlik edebilir.

Premenstrüel Sendrom (PMS): Kadınlar adet döneminden önce hormonal dalgalanmalar yaşadığında, iştah artışı ve özellikle tatlı yiyeceklere karşı istek artabilir.

Stres ve Duygusal Yeme: Yüksek stres seviyeleri, kortizol hormonunun artışına neden olur ve bu da iştahı artırabilir. Kişiler stresli dönemlerde özellikle yüksek kalorili ve karbonhidratlı yiyeceklere yönelebilir.

Polikistik Over Sendromu (PCOS): PCOS, hormon dengesizliklerine neden olabilir ve bu durum aşırı iştahı tetikleyebilir. Ayrıca, insülin direnci ile ilişkilidir ve bu da sürekli açlık hissine yol açabilir.

Depresyon ve Anksiyete: Bazı kişiler, depresyon ve anksiyete gibi ruh sağlığı sorunları yaşadıklarında aşırı yemek yeme eğiliminde olabilir. Duygusal olarak rahatlama arayışı, yiyeceklere yönelmeye neden olabilir.

Yetersiz Uyku: Uyku eksikliği, iştahı düzenleyen hormonlar olan ghrelin ve leptin seviyelerini etkiler. Yeterince uyumayan kişilerde ghrelin artar ve leptin düşer, bu da daha fazla yemek yeme isteği doğurur.

Bazı İlaçlar: Antidepresanlar, kortikosteroidler ve bazı antipsikotik ilaçlar iştah artışına neden olabilir. İlaç kullanımı sonrası iştah artışı fark edilirse, doktora danışmak önemlidir.

Binge Eating Disorder (Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu): Bu psikolojik yeme bozukluğu, kişilerin kısa sürede büyük miktarlarda yiyecek tüketmesiyle karakterizedir. Bu durumda aşırı iştah sürekli bir sorun olabilir.

Çok yemek yiyen insana ne denir?

Çok yemek yiyen birine halk arasında genellikle "obur" denir. Tıpta ise aşırı yemek yeme durumları hiperfaji olarak adlandırılır. Eğer kişinin yeme alışkanlıkları patolojik bir boyutta ise, bu durum tıkınırcasına yeme bozukluğu (binge eating disorder) gibi bir yeme bozukluğunun belirtisi olabilir. Bu tür aşırı yeme davranışları, bazen fiziksel ya da psikolojik sorunlardan kaynaklanabilir ve profesyonel yardım gerektirebilir.