Trafik sorunu ödül vererek sona erdi
Sıkışık yolları açmak için nakit para ödülüne başvurun. Trafik sorunu ödül vererek sona erdi.
PALO ALTO, California - Londra, Singapur, Stockholm ve az sayıda başka şehir, yoğun trafikle mücadele edebilmek için "trafik ücreti" adlı bir sistem uyguluyor.
Buna göre trafiğin en yoğun olduğu saatlerde ve bölgelerde araç sürenler ilave bir ücret ödüyor. Ama genelde sürücüler bu fikirden nefret ediyor. California'daki Stanford Üniversitesi'nden Bilgisayar Bilimleri Profesörü Balaji Prabhakar, daha iyi bir yol bulduğuna inanıyor. Birkaç yıl önce Hindistan'ın Bangalor kentinde kilitlenen trafikte sıkışıp kalan Prabhakar, sürücüleri davranış değiştirmeye sevk etmenin birden fazla yolu olması gerektiğini düşünmüş. "trafik ücreti" sopaysa, neden havucu denemeyelim?
ABD Ulaşım Bakanlığı'ndan 3 milyon dolarlık araştırma fonu alan Stanford Üniversitesi, geçtiğimiz aylarda Prabhakar'ın ekibinin tasarladığı bir sistemi yürürlüğe koydu. Buna göre, kampüse giden sürücüler, daha az yoğun olduğu saatlerde araçlarını kullanarak 50 dolar kazanma şansına sahip oluyor. Program o kadar tuttu ki, önümüzdeki aylarda insanları en yoğun park yerlerinden uzağa park etmeye teşvik edecek şekilde kapsamı genişletilecek. Stanford'un beden eğitimi bölümünün ticari faaliyetlerini yürüten Amaya Odiega, artık kampüse birkaç dakika erken geliyor ve bu arada 15 dolar kazandığını söylüyor. Evden işe gidiş süresi 25 dakikadan 7 dakikaya indi. Prabhakar, insanları araba kullanma, park etme davranışlarını değiştirme, toplu taşıma araçları kullanma ve hatta daha aktif bir yaşam biçimi benimsemeye sevk eden teşvikler kullandığı çok sayıda deney gerçekleştirmiş.
Trafik ücretinin uygulanabilmesi için genelde yasa çıkarılması gerekir ve herkese uyma zorunluluğu getirilirken, Prabhakar'ın sisteminde teşvikler aşamalı olarak başlıyor ve katılımcıların hepsi gönüllü. Singapur Prabhakar ve öğrencilerinin geliştirdiği fikirlerden birini deniyor. Trafiğin açık olduğu saatlerde toplu taşıma araçları kullananlar ya daha ucuz bilet alıyor ya da bir çekilişe katılıyor. Ocak'ta başlayan deneme, en yoğun saatlerde araç kullanımını yüzde 10'dan fazla azalttı. İndirim ile çekiliş arasında tercih hakkı verildiğinde, sürücülerin büyük çoğunluğu çekilişi tercih etti. Buna rağmen, New York trafiği için bilgisayar modeli tasarlamış bir ulaştırma uzmanı olan Charles Komanoff, trafik ücretinin alternatifi olarak teşvik sistemlerine ihtiyatla bakıyor. Komanoff, "Teşvikler çok az. İhtiyacımız olan şey büyük caydırıcılar. Yani büyük sopalar.
Ufak havuçlar New York ya da San Francisco'da sürücülerin kararlarını değiştirmeye yetmez" diyor. Prabhakar i se t rafik ü creti i le kendi teşvik sisteminin beraber uygulanabileceğini düşünüyor. Ona göre, belli bir zamanda araç sayısındaki küçük bir azalma bile trafik akışına büyük oranda rahatlatıyor. İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden trafik ağları konusunda uzman bir matematikçi olan Frank Kelly de, "Trafiğin kritik düzeylere ulaştığı anlarda ufak bir artış bile kilitlenmeye yol açıyor" diyor.
Prabhakar'ın Stanford deneyi, çekilişe sosyal paylaşım ağları unsuru da katarak, dostların birbirlerinin "iyi davranışlarını" takip etmelerini sağlıyor ve bu sisteme bağlılığı pekiştiriyor. Prabhakar, ilk deneyini 2008'de Bangalor'da yaptığında, Infosys adlı bilgisayar yazılımı firmasının çalışanlarını tesise farklı saatlerde gelmeye teşvik eden bir sistem kumuştu ve trafik sıkışıklığı kayda değer oranda azalmıştı. Prabhadar, ufak bir değişimin bile büyük bir etki yarattığını söylüyor. Prabhakar, "Bu güzellikle hallolacak bir sorun. Herkesin davranışını değiştirmenize gerek yok, hatta herkesinki değişmezse daha iyi" diyor.
Efsanevi Bir Deniz Yolculuğunun Gizemi Sonunda Çözüldü
02.07.2012 1496 yılında, Giovanni Caboto isimli Venedikli bir gemi kaptanı, İngiliz limanı Bristol'a vardı. Üzerinde beş kuruş para yoktu ama gemi edinip bir ticaret ve keşif yolculuğuna çıkmak için Kral 8'inci Henry'den aldığı izin belgesi vardı. İngilizler ona John Cabot adını verdi ve Cabot, 1496 ile 1498 yılları arasında üç kere Yeni Dünya'yı keşfe çıktı. İkinci yolculuğunda, günümüzde Newfoundland olarak bilinen yere ayakbastı ve Kuzey Amerika'yı İngiltere ve Roma Katolik Kilisesi adına sahiplendi. Hikâyenin buraya kadar olan kısmı biliniyor. Ancak üçüncü yolculuğuna dair hiçbir şey bilinmiyor. Cabot sonra kalboldu.
Hayatının yarısından fazlasını Cabot'u araştırmakla geçiren Londra Üniversitesi'nden tarihçi Alwyn Ruddock, pek çok kez Cabot hakkında bir kitap yazacağına söz verdi ama bunu hiç yapamadı. 2005 yılında 89 yaşında hayatını kaybeden Ruddock, ölmeden önce tüm araştırmalarının yok edilmesini vasiyet etti. Yetmiş sekiz poşet dolusu kâğıt yakıldı ve araştırmacılar şaşkına döndü. Şimdilerde ise Ruddock bilmecesinin önemli bir kısmı çözülüyor. 2010 yılında uluslararası bir araştırma ekibi, Ruddock'un onlarca yıl önce bulduğu ancak ortadan kaybolan 514 yıllık İtalyanca kayıt defterlerine ulaştı. Bu defterler 1496 yılının baharında, Bardi isimli bir Floransa bankasının Londra şubesinden Cabot'un hesabına para yatırıldığını gösteriyor.
Kâşifin uzun yıllar Bristollü tüccarlar tarafından finanse edildiği düşünülmüştü. Ancak yeni bulgular, Cabot'un kısmen de olsa Amerigo Vespucci, Vasco da Gama, Bartolomeu Dias ve elbette Christopher Kolomb gibi çağdaşlarına yardım eden İtalyan finansörler tarafından desteklendiğini ortaya koyuyor. Kayıtlar aynı zamanda Cabot'un modern araştırmacılar tarafından hiç görülmemiş olan yirmi beş adet belgesini bulduğunu öne süren Ruddock'un iddialarını da destekler nitelikte. Bristol Üniversitesi'nden deniz tarihçisi Evan T. Jones, Ruddock için, "Hiçbir şey uydurmuyordu" diyor. Yaklaşık yedi yıl önce, Ruddock'un ölümünden sonra Jones, Ruddock'un Exeter Üniversitesi Yayınevi'ne gönderdiği kitap taslağını buldu. Ruddock taslakta olağanüstü bir hikâye anlatıyordu. Ruddock, Cabot'un Londra'da bir hayli etkili olan İtalyan siyasi mülteciler cemaatiyle yakından bağlantılı olduğunu keşfetmişti. Ancak en şaşırtıcı iddiası, 1498 yılındaki üçüncü yolculukla ilgiliydi.
Ruddock Cabot'un ortadan kaybolmadığını ancak bir önceki yıl ziyaret ettiği Kuzey Atlantik topraklarına misyonerlik amacıyla gitmeyi planlayan İtalyan rahiplerin bulunduğu beş gemiyle Bristol'den ayrıldığını iddia ediyordu. Rahipler Kuzey Amerika'nın ilk Hıristiyan yerleşimini kurmak üzere Newfoundland kıyılarına ayakbastı. Cabot daha sonra güneye açılarak Kuzey Amerika kıyıları boyunca ilerledi ve gördüğü her yeri İngiliz toprağı ilan etti. Cabot s onunda G üney A merika kıyılarına ulaştı ve Kolomb'un kaptanlarından Alonso de Ojeda ile karşılaştı. De Ojeda kendisine buradan uzak durmasını söyledi. Ruddock'a göre Cabot geri döndü ve 1500 yılının başlarında Newfoundland'a ulaştı. Daha sonra da Bristol'e döndü ve dört yıl sonra hayatını kaybetti.
Bunların hepsi kulağa mantıklı gelse de, çoğu henüz kanıtlanmış değil. Ancak 2010 yılında bir meslektaşı Jones'a Amazon'da şans eseri bir şey bulduğunu söyledi: Cadot üzerine yapılan en önemli araştırmalardan James A. Williamson tarafından yazılan "Kral VII Henry Döneminde Cabot'un Yolculukları ve Bristol Keşifleri" adlı 1962 tarihli kitabın Ruddock'a ait kopyası. Jones kitabın satıcısı Lisa Shanley'nin izini sürdü. Shanley, Ruddock'un Hampshire'daki mütevazı evini satın almıştı ve kütüphanesindeki kitapları satışa çıkarmıştı. Ruddock'un hikâyesinden haberdardı ve Jones ve meslektaşı Margaret Condon'u eve davet etti. Ruddock'un çalışma ortamı hiç bozulmamıştı. Kullandığı bir dolabın çekmecelerinin birinde, "Bardi firması, Londra" yazıyordu.
Jones, "Ruddock'un notlarından bir İtalyan bankasının yolculuğu desteklediğini biliyorduk ama hangisi olduğunu bilmiyorduk" diyor. Ama artık biliyorlar. Şirketin muhasebe kayıtları, Floransa'nın önde gelen bir diğer ailesi Guicciardini'lerin arşivlerinde bulundu. Muhasebe defteri açıldığında, iddiaları doğrulayan kayıt göze çarpıyordu: "Venedikli John Cabot'un hesabına, yeni topraklar bulması için 27 Nisan (1496) tarihinde 10 pound yatırılmıştır."
THE NEW YORK TIMES
Sıkışık yolları açmak için nakit para ödülüne başvurun. Trafik sorunu ödül vererek sona erdi.
PALO ALTO, California - Londra, Singapur, Stockholm ve az sayıda başka şehir, yoğun trafikle mücadele edebilmek için "trafik ücreti" adlı bir sistem uyguluyor.
Buna göre trafiğin en yoğun olduğu saatlerde ve bölgelerde araç sürenler ilave bir ücret ödüyor. Ama genelde sürücüler bu fikirden nefret ediyor. California'daki Stanford Üniversitesi'nden Bilgisayar Bilimleri Profesörü Balaji Prabhakar, daha iyi bir yol bulduğuna inanıyor. Birkaç yıl önce Hindistan'ın Bangalor kentinde kilitlenen trafikte sıkışıp kalan Prabhakar, sürücüleri davranış değiştirmeye sevk etmenin birden fazla yolu olması gerektiğini düşünmüş. "trafik ücreti" sopaysa, neden havucu denemeyelim?
ABD Ulaşım Bakanlığı'ndan 3 milyon dolarlık araştırma fonu alan Stanford Üniversitesi, geçtiğimiz aylarda Prabhakar'ın ekibinin tasarladığı bir sistemi yürürlüğe koydu. Buna göre, kampüse giden sürücüler, daha az yoğun olduğu saatlerde araçlarını kullanarak 50 dolar kazanma şansına sahip oluyor. Program o kadar tuttu ki, önümüzdeki aylarda insanları en yoğun park yerlerinden uzağa park etmeye teşvik edecek şekilde kapsamı genişletilecek. Stanford'un beden eğitimi bölümünün ticari faaliyetlerini yürüten Amaya Odiega, artık kampüse birkaç dakika erken geliyor ve bu arada 15 dolar kazandığını söylüyor. Evden işe gidiş süresi 25 dakikadan 7 dakikaya indi. Prabhakar, insanları araba kullanma, park etme davranışlarını değiştirme, toplu taşıma araçları kullanma ve hatta daha aktif bir yaşam biçimi benimsemeye sevk eden teşvikler kullandığı çok sayıda deney gerçekleştirmiş.
Trafik ücretinin uygulanabilmesi için genelde yasa çıkarılması gerekir ve herkese uyma zorunluluğu getirilirken, Prabhakar'ın sisteminde teşvikler aşamalı olarak başlıyor ve katılımcıların hepsi gönüllü. Singapur Prabhakar ve öğrencilerinin geliştirdiği fikirlerden birini deniyor. Trafiğin açık olduğu saatlerde toplu taşıma araçları kullananlar ya daha ucuz bilet alıyor ya da bir çekilişe katılıyor. Ocak'ta başlayan deneme, en yoğun saatlerde araç kullanımını yüzde 10'dan fazla azalttı. İndirim ile çekiliş arasında tercih hakkı verildiğinde, sürücülerin büyük çoğunluğu çekilişi tercih etti. Buna rağmen, New York trafiği için bilgisayar modeli tasarlamış bir ulaştırma uzmanı olan Charles Komanoff, trafik ücretinin alternatifi olarak teşvik sistemlerine ihtiyatla bakıyor. Komanoff, "Teşvikler çok az. İhtiyacımız olan şey büyük caydırıcılar. Yani büyük sopalar.
Ufak havuçlar New York ya da San Francisco'da sürücülerin kararlarını değiştirmeye yetmez" diyor. Prabhakar i se t rafik ü creti i le kendi teşvik sisteminin beraber uygulanabileceğini düşünüyor. Ona göre, belli bir zamanda araç sayısındaki küçük bir azalma bile trafik akışına büyük oranda rahatlatıyor. İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden trafik ağları konusunda uzman bir matematikçi olan Frank Kelly de, "Trafiğin kritik düzeylere ulaştığı anlarda ufak bir artış bile kilitlenmeye yol açıyor" diyor.
Prabhakar'ın Stanford deneyi, çekilişe sosyal paylaşım ağları unsuru da katarak, dostların birbirlerinin "iyi davranışlarını" takip etmelerini sağlıyor ve bu sisteme bağlılığı pekiştiriyor. Prabhakar, ilk deneyini 2008'de Bangalor'da yaptığında, Infosys adlı bilgisayar yazılımı firmasının çalışanlarını tesise farklı saatlerde gelmeye teşvik eden bir sistem kumuştu ve trafik sıkışıklığı kayda değer oranda azalmıştı. Prabhadar, ufak bir değişimin bile büyük bir etki yarattığını söylüyor. Prabhakar, "Bu güzellikle hallolacak bir sorun. Herkesin davranışını değiştirmenize gerek yok, hatta herkesinki değişmezse daha iyi" diyor.
Efsanevi Bir Deniz Yolculuğunun Gizemi Sonunda Çözüldü
02.07.2012 1496 yılında, Giovanni Caboto isimli Venedikli bir gemi kaptanı, İngiliz limanı Bristol'a vardı. Üzerinde beş kuruş para yoktu ama gemi edinip bir ticaret ve keşif yolculuğuna çıkmak için Kral 8'inci Henry'den aldığı izin belgesi vardı. İngilizler ona John Cabot adını verdi ve Cabot, 1496 ile 1498 yılları arasında üç kere Yeni Dünya'yı keşfe çıktı. İkinci yolculuğunda, günümüzde Newfoundland olarak bilinen yere ayakbastı ve Kuzey Amerika'yı İngiltere ve Roma Katolik Kilisesi adına sahiplendi. Hikâyenin buraya kadar olan kısmı biliniyor. Ancak üçüncü yolculuğuna dair hiçbir şey bilinmiyor. Cabot sonra kalboldu.
Hayatının yarısından fazlasını Cabot'u araştırmakla geçiren Londra Üniversitesi'nden tarihçi Alwyn Ruddock, pek çok kez Cabot hakkında bir kitap yazacağına söz verdi ama bunu hiç yapamadı. 2005 yılında 89 yaşında hayatını kaybeden Ruddock, ölmeden önce tüm araştırmalarının yok edilmesini vasiyet etti. Yetmiş sekiz poşet dolusu kâğıt yakıldı ve araştırmacılar şaşkına döndü. Şimdilerde ise Ruddock bilmecesinin önemli bir kısmı çözülüyor. 2010 yılında uluslararası bir araştırma ekibi, Ruddock'un onlarca yıl önce bulduğu ancak ortadan kaybolan 514 yıllık İtalyanca kayıt defterlerine ulaştı. Bu defterler 1496 yılının baharında, Bardi isimli bir Floransa bankasının Londra şubesinden Cabot'un hesabına para yatırıldığını gösteriyor.
Kâşifin uzun yıllar Bristollü tüccarlar tarafından finanse edildiği düşünülmüştü. Ancak yeni bulgular, Cabot'un kısmen de olsa Amerigo Vespucci, Vasco da Gama, Bartolomeu Dias ve elbette Christopher Kolomb gibi çağdaşlarına yardım eden İtalyan finansörler tarafından desteklendiğini ortaya koyuyor. Kayıtlar aynı zamanda Cabot'un modern araştırmacılar tarafından hiç görülmemiş olan yirmi beş adet belgesini bulduğunu öne süren Ruddock'un iddialarını da destekler nitelikte. Bristol Üniversitesi'nden deniz tarihçisi Evan T. Jones, Ruddock için, "Hiçbir şey uydurmuyordu" diyor. Yaklaşık yedi yıl önce, Ruddock'un ölümünden sonra Jones, Ruddock'un Exeter Üniversitesi Yayınevi'ne gönderdiği kitap taslağını buldu. Ruddock taslakta olağanüstü bir hikâye anlatıyordu. Ruddock, Cabot'un Londra'da bir hayli etkili olan İtalyan siyasi mülteciler cemaatiyle yakından bağlantılı olduğunu keşfetmişti. Ancak en şaşırtıcı iddiası, 1498 yılındaki üçüncü yolculukla ilgiliydi.
Ruddock Cabot'un ortadan kaybolmadığını ancak bir önceki yıl ziyaret ettiği Kuzey Atlantik topraklarına misyonerlik amacıyla gitmeyi planlayan İtalyan rahiplerin bulunduğu beş gemiyle Bristol'den ayrıldığını iddia ediyordu. Rahipler Kuzey Amerika'nın ilk Hıristiyan yerleşimini kurmak üzere Newfoundland kıyılarına ayakbastı. Cabot daha sonra güneye açılarak Kuzey Amerika kıyıları boyunca ilerledi ve gördüğü her yeri İngiliz toprağı ilan etti. Cabot s onunda G üney A merika kıyılarına ulaştı ve Kolomb'un kaptanlarından Alonso de Ojeda ile karşılaştı. De Ojeda kendisine buradan uzak durmasını söyledi. Ruddock'a göre Cabot geri döndü ve 1500 yılının başlarında Newfoundland'a ulaştı. Daha sonra da Bristol'e döndü ve dört yıl sonra hayatını kaybetti.
Bunların hepsi kulağa mantıklı gelse de, çoğu henüz kanıtlanmış değil. Ancak 2010 yılında bir meslektaşı Jones'a Amazon'da şans eseri bir şey bulduğunu söyledi: Cadot üzerine yapılan en önemli araştırmalardan James A. Williamson tarafından yazılan "Kral VII Henry Döneminde Cabot'un Yolculukları ve Bristol Keşifleri" adlı 1962 tarihli kitabın Ruddock'a ait kopyası. Jones kitabın satıcısı Lisa Shanley'nin izini sürdü. Shanley, Ruddock'un Hampshire'daki mütevazı evini satın almıştı ve kütüphanesindeki kitapları satışa çıkarmıştı. Ruddock'un hikâyesinden haberdardı ve Jones ve meslektaşı Margaret Condon'u eve davet etti. Ruddock'un çalışma ortamı hiç bozulmamıştı. Kullandığı bir dolabın çekmecelerinin birinde, "Bardi firması, Londra" yazıyordu.
Jones, "Ruddock'un notlarından bir İtalyan bankasının yolculuğu desteklediğini biliyorduk ama hangisi olduğunu bilmiyorduk" diyor. Ama artık biliyorlar. Şirketin muhasebe kayıtları, Floransa'nın önde gelen bir diğer ailesi Guicciardini'lerin arşivlerinde bulundu. Muhasebe defteri açıldığında, iddiaları doğrulayan kayıt göze çarpıyordu: "Venedikli John Cabot'un hesabına, yeni topraklar bulması için 27 Nisan (1496) tarihinde 10 pound yatırılmıştır."
THE NEW YORK TIMESPaylaş
Yazar: Zeynep GÜÇLÜCAN
Görüntülenme:Yayınlanma Tarihi:02 Temmuz 2012
İlgili İçerikler
Köşe Yazarları
Sosyal Sorumluluk Projeleri
Kategori Bulutu
Psikiyatri AFAZİ Tüp Bebek Alkol Bağımlılığı Otizm Saç Dökülmesi Esrar Bağımlılığı Alzheimer Bebek Gelişimi Kokain Bağımlılığı Baş Ağrıları Stres Kumar Bağımlılığı Demans Depresyon Sanal Bağımlılık Migren Alerji Opiat Bağımlılığı Parkinson Kadın Hastalıkları Sigara Bağımlılığı Şizofreni Obezite Kardioloji Bipolar Bozukluk Cilt Bakımı