UYKU BEYNİ BAKIMA SOKUYOR
AnneyizBiz
Uyku, aslında tıbbın tam da çözemediği, beynin keşfedilememiş gizemli bir alanı! Uykuyla besleniyoruz.
Hemen hemen bütün canlılar, belirli bir süre çalışır, belirli bir süre dinlenirler. Canlılar geliştikçe, beyinlerindeki uyku ve uyanıklık, gündüz veya gece döngüleri, o canlının aktifliğine göre değişiklik gösterir. Kertenkeleler düzeyinin üstündeki bütün hayvanların uykusunda rüya gördüğü bir dönem var; REM uykusu denen bu uyku sürecinde, vücut tamamen felç olmuş duruma geçer, bütün kaslar gevşektir ancak sadece beyin oldukça aktif işler. Eskiden uyku pasif bir eylem zannediliyordu, ancak bugün tıpta Somnoloji adı verilen Uyku Sağlığı Bilimi var. Bunun için çok yol katedildiğini anlatan Dr. Sabri Derman ilk olarak: "Yaygın kanının aksine, uyuyunca; düğme kapandı, beyin devre dışı, uyanınca düğme açıldı, beyin işlemeye başladı demek değildir!" diyor.
En önemli 3 ihtiyaç; su, yemek, uyku!
Bizim düzeyimizdeki karmaşık canlıların yaşamında en önemli üç olgu; su içmek, yemek yemek ve uyumaktır. Bütün canlıların uyku sürecinde; kendini yenilemesi, beynin işlevlerini düzenlemesi, bellekle ilgili çalışmalar yapması, gün içinde gelen bilgileri değerlendirip çeşitli şekilde belleğe atması, o bellekten lüzumsuz ayrıntıları çıkarması, beynin değişik yerlerindeki bilgileri birbirleriyle ilintilendirmesi, alınan bilgilerin günlük hayat içindeki önem sırasını belirlemesi, kısa süreli bellek uzun süreli bellek arasındaki geçişleri yapması açısından uyku olmazsa olmazdır. Beyin muazzam bir mekanizmadır. Uyurken çekilen EEG’ye ya da fonksiyonel MR’a bakıldığında, özellikle rüya görürken, beyninizin kan akımı, uyanıkken olduğundan daha fazla, metabolizmanızın daha yüksek olduğu görülür. Yani biz uyurken beynimiz harıl harıl çalışır.
İhtiyacınız olan uyku süresini nasıl belirlersiniz?
Herkesin beyni 8 saat uykuya ihtiyaç duymayabilir. Bazı insanlar için 4-5 saat de yeterli olabilir. Uykunuz için gerekli süre; ertesi gün kendinizi dinlenmiş, dinç, keyifli ve mutlu hissettiğiniz süre olarak tanımlıdır. Bazen saatlerce uyumak isteyebilirsiniz ya da günlerce… Birikmiş yorgunluğunuzu ödemeye çalıştığınızda durum böyle olur. Uykunuzu kredi kartı hesabına benzetirsek; biyolojik ihtiyacınızdan daha az uyuduğunuzda, uyku kredi kartı hesabınızdan para çekmiş olursunuz. Bu kart, sonunda size ekstrenizi göndererek borcunuzu ödemenizi ister.
Bazen bu ödeme; kalp krizi şeklinde de, gün içinde keyifsizlik, unutkanlık, dikkatsizlik, motivasyon eksikliği şeklinde de görülebilir, ancak o kredi kartı borcu size “Uyku Bankası”ndan geliyor ve bir şekilde ödüyorsunuz. Optimum uyku sürenizi şöyle bir yöntemle belirleyebilirsiniz;
• Tatilde 5-6 gün, çok düzenli ve dengeli beslenin.
• İçki, kahve ve çaydan uzak durun.
• Uykunuz geldiğinde yatın, uykunuzu tamamen aldığınızda kalkın.
• Bunu, rutin olarak ortalama 4-5 gün yapın.
• Vücudunuzun uyku borçlarını ödediğinizde, vücudunuz kendiliğinden size söyleyecektir ideal uyku sürenizi.
Paylaş