Woody 100 yaşında ama hala çok uysalız

Ekim'de Kennedy Center, Woody Guthrie'nin doğumunun yüzüncü yılını kutlayacak ve bilet fiyatlarının 175 doları bulduğu bol yıldızlı bir konser verilecek.

Ekim'de Kennedy Center, Woody Guthrie'nin doğumunun yüzüncü yılını kutlayacak ve bilet fiyatlarının 175 doları bulduğu bol yıldızlı bir konser verilecek.

Amerika'nın sevilen ozanına büyük bir saygı gösterisi. "Benzersiz müziği, sözleri ve stiliyle Guthrie günün önemli sorunlarına dikkat çekmiş ve onları aydınlatmıştı" deniyor. Zavallı Woody. Demek hayatı ve müziğiyle büyük Amerikan serserisi, Büyük Bunalım döneminin halk müzisyeni bu hale geldi. Demek Woody günün önemli sorunlarına dikkat çekmiş. Belki ölmelerinin üstünden yeterince zaman geçen asilere böyle oluyor. Halk öyküleri, çocuk kitapları ve maddi destek çağrıları için tekrar doğuyorlar. Posta teşkilatı için yeterince zararsız hale geliyorlar. Nitekim 1998'de babası 32 sentlik bir pula çıkınca Arlo Guthrie, "Hayatı boyunca saygınlığa karşı mücadele etmiş bir adam için feci bir darbe" demişti. Will Kaufman'ın kitabı "Woody Guthrie, Amerikalı Radikal" geçen yıl ona hak ettiği seviyeyi vermeye çalıştı. Woody'nin ününün yumuşaması ölüm döşeğinde olduğu 1960'lara rastlar. Oysa bu ermiş halk kahramanının özünde öfkeli bir militan vardı. Faşistlerden nefret eden, komünistlere sempati besleyen, ortalığı karıştıran bu adam hedef aldığı kimselerin canına okumaya bayılırdı. Zenginlere karşı ezilenlerin yanındaydı. Hayatın tokadını yiyenler için tokat gibi şarkılar yazardı. Çoğunluk onları duymamıştır. Birçok şarkısı hiç bestelenmemiş ve çok azı kaydedilmiştir. Onların en ünlüsü "This Land Is Your Land" çoğu zaman kırpılmış ve yanlış yorumlanmıştır. Amerika Woody'ye karşı sıcak duygular besliyor beslemesine, ama bu hakkında düşünülenlerin ılıması yüzünden oluyor. Woody'nin müzikal mirasçıları ellerinden geleni yaptılar. Fakat bir protesto önderi olarak Bob Dylan'ın nüfuzu kalmadı. Arlo Cumhuriyetçi oldu ve 2008'de Ron Paul'u destekledi. Pete Seeger çok şükür ki hâlâ etrafta. Başkan Obama'nın başkanl ık töreninde "This Land Is Your Land" şarkısının göz ardı edilen, özel mülkiyeti eleştiren dizelerini Bruce Springsteen ve kalabalık bir koro eşliğinde o seslendirmişti. Fakat Pete artık çok yaşlı. Bruce harika şeyler yazıyor, ama onu duyan var mı? Uğursuzca meydan okuyan popülist şarkılarından hiçbiri Vali Chris Christie'yi (sendikaları karalamayı seven bir Cumhuriyetçi) onun takıntılı hayranı olmaktan alıkoyamamış. İnsanlar eleştiri kabul etmiyor veya rahatsız olmuyorsa tehlikeli fikirlere sahip bir ozan olmak zordur. Mitt Romney'in yardımcısı Paul Ryan, insanlara yardım edecek parası kalmasın, ancak savaşmaya gücü yetsin diye devleti zayıf düşürmek isteyen katı bir sağcı. Ama ona rağmen Wall Street'i İşgal Et hareketine ilham kaynağı olan ve Arizona'daki göçmen karşıtı çılgınlığa karşı direnişi örgütleyen üyeleriyle Rage Against the Machine grubunu çok sevdiğini söyleyebiliyor. İnsanın aklı almıyor. Fakat çok da kötümser olmayalım. İngiliz folk-punk-rock şarkıcısı ve 2009'da Seeger'ın 90'ıncı doğum gününde Enternasyonal marşını yorumlayan Woody Guthrie tutkunu Billy Bragg, yaratıcı muhalifliğin asla ölmediğini, yoluna devam ettiğini söylüyor. Onu hip-hop ve diğer müzik tarzlarında; Facebook ve Twitter'da; sokaklarda tencere tavalara vuran insanlarda bulabiliriz. Ve her ne kadar Amerikalı protest folk şarkıcıları bugün radyolarda çok küçük bir yer işgal etse de uzak ülkelerde halklar hâlâ diktatörleri devirebiliyor. Yurtiçinde bazı gelenekçiler ve genç sanatçılar açgözlü bankacıları, çilekeş göçmenleri ve evlerinden olmuş ev sahipleriyle yeni çağa karşı seslerini yükseltiyor. Woody Guthrie Arşivi onun yayınlanmamış, söylenmemiş sözlerini bestelemek isteyen müzisyenlerin hizmetinde. Nitekim şarkıcı ve söz yazarı Jonatha Brooke da 2008'de, neredeyse tamamen Woody'nin sözlerinden oluşan "The Works" adlı bir albüm yayınlamıştı. Başka müzisyenler de tavırlarını ortaya koyuyor. Ohiolu banjo sanatçısı Rick Good, YouTube'a bir kayıt eklemiş. Beyaz Saray'ı kastederek, "Satılık değil" diyor ve kameranın önünden geçen torunlar elle çizilmiş pankartlarla zenginlere saldırıyor. Good, Kennedy Center'daki konserde olmayacak, ama uzun kariyerinde Woody gibi öfkeli bir evreye ulaşmış olan gitarcı Ry Cooder orada. Cooder'ın "Geriye Banker Kalmasın", "Guantánamo", "Şehrin Wal l Street Mahallesi" gibi son şarkıları manşetleri hatırlatıyor. Son albümü "Election Special" (Seçim Özel) bu ay çıkıyor. Açılış parçası, ürkmüş, arabanın tavanına bağlanmış bir köpeğin bakış açısını yansıtan "Mutt Romney Blues". "Sahibim Efendim, çöz beni, yaymayacağım o hikayeyi... Hain işler yapmaya çalışsan da seni ele vermeyeceğim". Cooder bazı şarkıların ağır olduğunu kabul ediyor. Ama birilerinin onları söylemesi gerek. THE NEW YORK TIMES