YAPAY YAŞAM İÇİN YENİ ADIM

AFP

Yapay yaşamı yaratma yolunda sentetik geni daha etkin biçimde üretmenin yöntemi keşfedildi.

Biyoteknolojinin tartışmalı önderi Craig Venter'ın yönettiği Venter Enstitüsü tarafından yapılan araştırmada, yeni nesil biyoyakıt geliştirmek ve biyokimya için önceden kullanılan yöntemin, etik tartışmalarına karşın yapay yaşam şekli yaratmakta umut verici olduğu görüldü.

Craig Enstitüsü, geçen ocakta bir bakterinin ilk sentetik genomunu (bir organizmanın kromozomlarında bulunan genetik şifrelerin tamamını simgeleyen terim) yaratmayı başardığını açıklamıştı. Ekip, başta bu genomu üretmek için E. Coli bakterisinden faydalanmış, ancak sürecin uzun ve meşakkatli olduğunu, bakterinin büyük DNA parçaları üretemediğini anlamışlardı.

Araştırmacılar, bunun üzerine Saccharomyces cerevisiae adlı bir maya mantarından faydalanmaya karar verdi. Bu, araştırmacılara, kromozomlarındaki hasarı onarmak için doğal biçimde hücrelerden faydalanılan bir süreç olan ve "benzeşik yeniden bağdaştırma" denilen süreci kullanarak sentetik genom yaratma olanağı verdi.

Enstitüden yapılan açıklamada, bilim adamlarının daha sonra mantardaki DNA oluşturma kapasitesini inceledikleri ve bunun bir "genetik fabrika" olduğunu fark ettikleri belirtilerek, "Venter Enstitüsü araştırma ekibi, böylece DNA'nın 25 parçasından, tek bir aşamada Mycoplasma genitalium bakterisinin tam bir genomunu oluşturabildiler" denildi.

Bu buluşun, ilk sentetik genin açıklandığı Ocak 2008'de geliştirilen yöntemin daha da ileriye taşınması anlamına geldiği belirtildi.

Craig Venter ve ekibi, Mycoplasma genitalium bakterisinin sentetik genomunu kullanarak canlı bir bakteri hücresi yaratmak için çalışmalarını sürdürüyor.

Üreme yollarında bulunan ve üretranın artmasına neden olan bu bakteri, 580'den biraz fazla gen ile bilinen en küçük hücresel genomu oluşturuyor. Buna karşılık insan genomu 36 bin civarında gen içeriyor.

Amerikalı ekip Mycoplasma genitalium bakterisinin genetik dizilimini kullanarak, Mycoplasma laboratorium adını verdikleri bir kromozom yarattı. Bilim adamları, bu kromozomu, yeni bir yaşam biçimi yaratmak ve kontrolünü alabilmek için yaşayan bir hücreye yerleştirmenin yöntemini bulmaya çalışıyor.