Kadın beyni erkek beyninden farklı mı?

2009 senesinde Tel Aviv Üniversitesi’ndeki Daphna Joel, cinsiyetin psikolojisi üzerine ders vermeye başladı.

Bir feminist olarak uzun süreden beri cinsellik ve cinsiyet konuları ile ilgilendi fakat bir bilim insanı olarak araştırmaları daha çok obsesif kompulsif davranış üzerine idi. Vereceği derse hazırlanmak için bir sene boyunca beyindeki cinsiyet farklılıkları hakkında yoğun olarak çalıştı.

Erkek saldırganlığının ve kadın empati özelliklerinin beyindeki yeri konularının köküne inerek sonuç almaya çalıştı. Sonuç olarak Joel, cinsiyet unsuru cinsel organ farklılığı oluşturmakla beraber iki farklı formda beyin de oluşturmaktadır; kadın ve erkek beyni.

KADIN ERKEK BEYNİ FARKLI MI?

Joel, beyinde kadın ve erkekte değişen alanlar olduğu söyleminin dışına çıkarak beyinlerimizde “mozaik” (başkaları tarafından kullanılan bir terimlerin yeniden oluşturdu) yapının olduğunu belirtti. Joel, bu çalışmalarını Tel Aviv Üniversitesi, Almanya’da ki Max Planck Enstitüsü ve Zürih Üniversitesi’ndeki çalışma arkadaşları ile gerçekleştirdi. Bu teoriye göre beyin değişkendir, erkeksi ve dişil özelliklerden oluşan bir ürün yelpazesinden düzenlenmiştir. Değişkenliğin kendisi ve cinsiyetler arasındaki davranışsal örtüşme, beyinlerin iki ayrı veya iki biçimli kategoriden birine toplanamayacağını önermektedir.

1,400 beyin üzerinde yapılan araştırma sonucunda her beynin hem erkeksi hem de kadınsı taraflara sahip olduğu anlaşıldı. Joel’e göre hepimiz tek ve oldukça heterojen bir nüfusa mensubuz. İngiltere’deki Aston Üniversitesi’nde çalışan Gina Rippon’a göre bu teori bilimsel görüşleri oldukça değiştirecek.  Nörobilimciler için beynin cinsiyet farklılıklarını keşfetmek artık yeterli bir durum değil. Asıl tartışma, bu farklılıkların kaynağı, boyutu ve önemi üzerine yoğunlaşıyor. Joel; kadın ve erkek karakterleri gibi bir genel kanının ötesinde, gerçeğin cinsiyet mozağinin içeriğinde olduğunu belirtiyor.

“Mozaik Beyin” teorisi sanıldığı üzere kadın beyni ve erkek beyni gibi iki ayrı beyin tipi olmasını savunuyor. Joel ve ekibinin yapmış olduğu çalışmada, 4 büyük MRI seti kullanıldı. Her veri setinde, sinir hücrelerinin merkezi cisimlerinin kollektif hacmi ve dendritik uzantılar ve bağlantı lifleri gibi erkekler ve dişiler arasında en büyük farklılığa sahip çeşitli özellikler bulundu.

Scientific American / Eylül 2017 sayısı
Yazar: Lydia Denworth
Çeviri: Aylin Arslan