'Oğlum altını ıslatıyor'

"7 yaşındaki oğlumuz halen eğer gece annesi tarafından 2 kez kaldırılmazsa altını ıslatıyor. Kendi uyanamıyor. "

Üsküdar Üniversitesi NPSUAM Feneryolu Polikliniği'nden Prof. Dr. Orhan Doğan, ruh sağlığınızla ilgili sorularınızı cevaplandırıyor…

şındaki oğlum aşırı hareketli, saldırgan. Tüm oyuncaklarını ve evdeki eşyaları sürekli kırıyor. Kreşe gidiyor, ilk başlarda orada da davranışları aynıydı ama şimdi orada gayet uyumlu davranışlar göstermesine rağmen evdeki durumu aynı. CEVAP Çocuklarda bu tür aşırı hareketlilik, eşyalara zarar verme, saldırganlık gibi belirtiler, akla ilk olarak dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu (DEHB) getirir. Bu belirtilerin bir bozukluğa ait olup olmadığı muayene, evdeki davranışları ve tetkiklerle kolayca anlaşılabilir.  DEHB belirtileri evde, kreşte kendini gösterir. Buradaki en önemli özellik, kreşte bir süre sonra uyumlu davranışlar gösterirken, evde eski belirtilerin sürmesidir. Bu durumda evde neden bu belirtilerin görüldüğünün anlaşılmaya çalışılması gerekir. İki mekan arasındaki bu fark, büyük olasılıkla çocuğa karşı gösterilen tutum ve davranışlarla ilgilidir. Tutum ve davranışlar tutarlı olursa, çelişkili mesajlar verilmezse, çocuk anlaşılmaya çalışılırsa, evde de kreşteki gibi uyumlu davranışların görülmesi beklenir. Anne-babanın bu yönden bakması, kendilerinde bir çıkış yolu bulamazlarsa, bir çocuk ve ergen ruh hekiminden görüş almaları uygun olur. SORU Sekiz aylık kızım var. Özellikle doğum sonrası ara ara hayattan zevk alamama ve bağıra bağıra ağlama isteği var, ama ağlamıyorum. Çabuk sinirlenip her şeyi bırakıp kaçmak istiyorum. Eşimin de işlerinden dolayı yoğunluğu sebebiyle bana vakit ayıramayışı evliliğimi mutluluktan uzaklaştırıyor. CEVAP Doğum olayı hem mutluluk veren, hem de sorumlulukları artıran bir olaydır. Doğum sonrasında annenin anneliğe hazır olup olmaması bu sorumlulukları yerine getirmesini etkiler. Yeni doğum yapmış annelerin %50’sinden fazlasında “annelik hüznü” adı verilen bir durum yaşanır. Daha çok yeterli bir anne olamayacakları ile ilgili endişeleri vardır. Biraz durgun, üzüntülü ve endişelidirler. Bu durum kendiliğinden geçer. Bazı annelerde doğum sonrası depresyon gelişebilir. Bu tablo hormon düzeylerinin değişmesi, biyolojik, ruhsal ve sosyal etkenlerle ilgilidir. Burada belirtilen durum da bir doğum sonrası depresyon olabilir. Kişiyi aşırı etkiliyor, günlük yaşamını ve sosyal ilişkilerini bozuyorsa, bir ruh hekimine başvurmak gerekir. SORU Yedi yaşındaki oğlumuz halen eğer gece annesi tarafından 2 kez kaldırılmazsa altını ıslatıyor. Kendi uyanamıyor. Bir ara gittiğimiz bir hekim bir ilaç vermişti ama değişmedi. Ben de ilköğretim 2-3. sınıflara kadar alt ıslatma problemi yaşamışım. Son günlerde sık sık gözlerini kırpıştırma da başladı, tavsiye üzerine bu hususu konu etmiyoruz. Altını ıslattığında dahi fazla tepki vermiyoruz. Başka önerilerinizi bekliyoruz. CEVAP Gece altını ıslatma enürezis noktürna olarak adlandırılır. Organik ve ruhsal etkenlere bağlı olabilir; ruh hekimliğinin ilgilendiği ruhsal etkenlere bağlı olandır. Eğer yedi yaşına kadar bir çocuğun altı hiç kuru kalmadıysa, mutlaka organik nedenler araştırılmalıdır. Tuvalet eğitimi tamamlandı, altı kuru kaldı ve daha sonra herhangi bir nedenle altını ıslatmaya başladıysa, ruhsal nedenler gözden geçirilmelidir. İlk olarak bu ayrımın yapılması gereklidir. Ruhsal nedenlere bağlandıysa, nedenlerin ortadan kaldırılması (sıkıntı, aile içi şiddet, kardeş kıskançlığı, istismar edilme gibi) gerekir. Bunun dışında akşam sıvı kısıtlaması, yatmadan önce mutlaka tuvalete gitmesi, önceki günlerde altını ıslattığı saatlerden önce kaldırıp tuvalete götürme yararlı olur. Bu soruna çocuğun sahip çıkması için takvim yöntemi de kullanılabilir. Bu çocukların uykusu derin olduğu için, buna yönelik ilaçlar da yarar sağlamaktadır. Bir çocuk ve ergen psikiyatristi ile çocuğa özgü bir plan yapılabilir.