Tuhaf dev virüsler bulundu

Uluslararası bir araştırma ekibinin bulduğu iki dev virüs, bugüne kadarki tüm rekorları alt üst etti. Pandoravirüs olarak isimlendirilen partiküller bakteri büyüklüğünde ve normal ışık mikroskobuyla bile görünüyor.

Uluslararası bir araştırma ekibinin bulduğu iki dev virüs, bugüne kadarki tüm rekorları alt üst etti. Pandoravirüs olarak isimlendirilen partiküller bakteri büyüklüğünde ve normal ışık mikroskobuyla bile görünüyor.

Kalıtımları da birçok bakteriden daha uzun. Virüslerin genleri bugüne kadar bilinen hiçbir yaşam biçimine benzemiyor, hatta diğer megavirüslerle de hiçbir akrabalıkları yokmuş gibi görünüyor. Bu nedenle kökenleri ve soyağacındaki yerleri de tamamen bir bilmece (Science). Virüsler canlı bile sayılmazlarken, neredeyse dünyadaki tüm yaşam alanlarında görülürler. Bu yüzden evrimin başarılı bir modelidirler. Mesela on yıl önce Bradford’daki (İngiltere) bir soğutma kulesindeki bir bulgu tüm dünyada heyecan yaratmıştı. Uzmanlar o zamanlar hastalığa yol açan bakterilerin izindeydiler ve sonunda bulduklarına inanmışlardı. Çünkü örneklerde küçük bir bakterinin boyuyla uyumla 0,7 mikrometre büyüklüğünde yuvarlaklar tespit etmişlerdi. Fakat ayrıntılı incelemeler sonucunda gelmiş geçmiş en büyük virüsle karşı karşıya olduklarını gördüler. Bu buluntu virüsleri, canlı organizmalardan ayıran tüm kriterleri ve sınır değerlerini altüst etti diyor Aix-Marseille Üniversitesi’nden Nadege Phillipe. Çünkü virüsün sadece boyutu değil kalıtımı da birçok bakteriden bir milyon baz daha uzundu. Bilim insanları daha sonra bu tür megavirüslerin diğer temsilcileriyle de karşılaşınca bunları virüsler içinde ayrı bir grup içinde topladılar. Phillippe ve arkadaşlarının bulmuş olduğu iki yeni dev virüsle, virüs ve canlılar arasındaki sınır yine değişti. Virüslerden biri Şili kıyılarındaki bir nehir ağzındaki tortuldan, diğeri ise Avustralya’daki Melbourne kentinin yakınlarındaki bir su birikintisinin çamurunda bulunmuş. Her ne kadar biri tuzlu suda diğeriyse tatlı suda bulunmasına rağmen iki virüs o kadar çok benziyorlar ki araştırmacılar bunları tek bir cins altında sınıflandırarak “Pandoravirüs” adını verdi. İki virüs de tek gözeli canlılarda parazit olarak yaşıyor. Uzunlukları bir mikrometre, genişlikleriyse yarım mikrometre kadar. İki virüsün 2,8 ve 1,9 milyon baz çifti uzunluğundaki kalıtımları, bugüne dek bilinen tüm virüs biçmlerinden iki misli büyüklükte. 2.556 genli Pandoravirüs salinus virüsler için bilinen üst sınırın iki misli gene sahip. 1.500 genli Pandoravirüs dulcis de sınırın üzerinde yer alıyor. Araştırmadan çıkan diğer ilginç bir sonuç da, genlerinin yüzde 93’ünün tamamen yabancı olduğu ve bilinen hiçbir hücre soyağacına yerleştirilememesine dayanıyor. BİLİM TEKNOLOJİ EKİ