TV'de cinsellik neden çok izleniyor

Türkiye'de televizyon ekranlarında cinselliğin ön plana çıktığı sahneler neden fazla izleniyor, reyting sıralamalarında hep ön sıralarda yer alıyor?

Bu sahneler mecburiyetten mi izleniyor? Gizli olana duyulan merak mı kitleyi bu sahnelere kilitliyor? Halkın bu duygusu birileri tarafından sömürülüyor mu?

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi'nden Uzman Psikolog Çiğdem Demirsoy televizyon'da cinselliğin psikolojisine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunuyor ve senaristlere kişinin ruh sağlığının korunması noktasında uyarılarda bulunuyor.

Cinsellik ve ruh sağlığı üzerine çalışmalarıyla bilinen Uzman Psikolog Çiğdem Demirsoy TV cinselliği üzerine ezber bozan açıklamalarda bulundu:

Çiğdem Demirsoy;

Bu konuda kesin yargılar oluşturmadan önce; tecavüz konularının işlendiği diziler halk tarafından gerçekten tercih ediliyor mu, yoksa televizyon kanalları birbiriyle reyting yarışında geri kalmamak için benzer konuları işleyip halka sunuyor ve bu şekilde halkın tercihi mi belirleniyor bu araştırmalarla netleştirilmelidir. Konuya açıklık getirebilmek için belki öncelikle televizyon neden izlenir ve film izlemede rol oynayan faktörler nelerdir buna bakmak gerek. Bir davranış insan yaşamında bu kadar yaygın olarak tekrarlanıyorsa mutlaka o davranışın bir takım psikolojik kazanımları olduğunu düşünebiliriz. Televizyon iletişim ve bilgiye ulaşmayı sağlamasının yanı sıra görsel ve işitsel zenginliği sayesinde ve evimizin içinde olup erişme kolaylığı açısından da en ucuz eğlenme ve dinlenme aracıdır. İnsanların rahatlamak ve günlük yaşamın stresinden uzaklaşmak için çeşitli başa çıkma yolları vardır.

Kitap okumak, müzik dinlemek, film seyretmek gibi uğraşlar insanı kendi yaşam sorunlarından veya sıkıntılarından uzaklaştırdığı için kısa sürede rahatlama sağlar. Üstelik bir film izlemenin alkol, sigara, yemek yeme gibi yöntemlerin getirdiği sağlığın yitirilmesi, ekonomik kayba uğrama gibi olumsuz etkileri de yoktur. Psikolojik kazanımların yanı sıra kişinin sosyalliğine de katkı sağlar. Televizyon izlemedeki psikolojik fayda sadece sıkıntıdan dikkati uzaklaştırarak rahatlama sağlaması da değildir. Film seyretmek bir takım duygu ve düşüncelerin harekete geçmesini sağlar. İnsanlar kuvvetli duygular uyandıran durumlardan etkilenirler ve etkileyen şeylere ilgi ve merak duyulur.

DİZİYİ NE İZLETİYOR?

Bir filmin izleyende aşk, sevgi, nefret, cinsellik, saldırganlık, korku gibi duyguları güçlü bir şekilde uyarması izlemeyi sağlıyor. Televizyon dizileri izlemeye gelince; görsel ve işitsel zenginliğin yanı sıra hayatın içinden, tanıdık ve anlaşılabilir olması da dizilerin izlenmesini sağlıyor. Fazla düşündürüp yormadan duygularda boşalma sağlayan filmler büyük kitleler tarafından beğeniliyor.

DİZİLERDE CİNSELLİK

Dizilerin işlediği tecavüz gibi tatsız konuların insanları nasıl etkilediği konusuna gelince; duyguları yoğun etkilemesi nedeniyle bu tür filmler yeni inanç, değer ve davranış kalıpları oluşturabilir. Özellikle de cinsellik toplumsal olarak çok rahat konuşulabilen bir konu olmadığı için insanların bu konuda hem ilgi ve merakı fazla hem de bilgi eksikleri çok fazla olduğu için insanların olumsuz etkilenmeye ve hatalı öğrenmelere çok açık olduğu bir alan. Bu nedenle dizilerin senaryolarında verilen mesajlara dikkat edilmesi gerekir. İşlenen konunun ne olduğundan çok nasıl işlendiği de önemlidir. Televizyonun amacı sadece eğlendirmek olmamalı, aynı zamanda kişisel gelişime katkı sağlamalı, yapımlarda dikkat edilmesi gereken olumsuz örnekten yola çıkılsa bile olumlu mesajlar çıkarabilmeye olanak sağlamalıdır. İnsan yaşamında iyi ve kötü göreceli kavramlardır ve her insan da izlediklerinden aynı şekilde etkilenmez.

Bir kişi olumsuz bir olayı izleyip olumlu bir anlam çıkarabilir, başka bir kişi olumlu bir olaydan bile olumsuz etkilenebilir. Üstelik insan düşünebilen bir varlık olarak kendini kontrol edebilir, ruh sağlığı yerinde ise insan hatalardan yola çıkarak kendini değiştirip geliştirebilen bir canlıdır. Bu açıdan cinsellik, şiddet, tecavüz gibi konuların yer alması insanlar üzerinde mutlaka kötü etki yapar, bastırılan duyguları harekete geçirir denilemez. Ama bunun her zaman böyle olmayabileceği, olumsuz etkilenebilecek insanların da olduğu ve istenmeyen sonuçlar doğabileceği de unutulmamalıdır. Örneğin geçmişte çatıya çıkarak intihar etme sahnesinin işlendiği bir dizinin yayınlanmasından sonra bu tür intihar girişimlerinde artış görülmüş hatta o dönemde basının bile konusu olmuştu.

SENARYOLAR UZMAN GÖRÜŞÜ ALINARAK YAZILMALI

Dizilerin senaryoları oluşturulurken daha sorumlu davranılmalı reyting uğruna insanlarda duygusal travmalara, olumsuz yargılara yol açabilecek ve model alınarak olumsuz davranışlara yönlendirebilecek mesajlar vermemeye dikkat edilmelidir. Bu nedenle olası negatif etkiler dikkate alınmalı ve mümkünse uzman görüşü alınarak, psikologlara danışılarak senaryolar oluşturulmalıdır. Örneğin cinselliği şiddet unsuru ile erkeğin kadına zorla sahip olduğu bir olay olarak insanlara sunduğunuzda ve bu insanların karşısına birden fazla dizide çıkıyorsa toplumdaki bazı cinsel mitleri pekiştirmiş olursunuz.

Cinsel fonksiyon sorunları büyük ölçüde bu cinsel mit dediğimiz kulaktan kulağa yayılan irrasyonel, hatalı düşüncelerden kaynaklanmaktadır ve yine cinsellikteki sorunlarda travmatik duygusal yaşantıların önemi büyüktür. Bir insanın bir olaydan duygusal olarak travmatize olması için ille de o olayın kendi başına gelmesi de gerekmez, başkalarının yaşadığı dehşet verici olaylara şahit olmak da tıpkı kendi başına gelmiş gibi aynı duygusal etkiyi yapabilir. Örneğin vajinusmus sorunu yaşayan hanımlarda "cinsel ilişki çok ağrı, acı veren bir şeydir" "cinsellik erkek içindir, kadın istemez" "cinsellik erkeğin kadını kullanmasıdır" gibi cinsel mitlere sıklıkla rastlarız, bu hatalı düşünceler korku ve kaygıya yol açarak kadında ilişki anında refleks olarak kasılmalara ve cinsel ilişkinin engellenmesi ile sonuçlanır. Zaten bu tür olumsuz yargılara sahip ve kaygı yaşayan bir hanımda böyle bir sahneyi izlemek bu tür düşünceleri pekiştirecektir.

İNSAN MERAK EDİYOR ANCAK BU MERAK SÖMÜRÜLMEMELİ

Halkımızın bu sahneleri seyretmeyi tercih ettiğini şahsen ben düşünmüyorum, insanlar tecavüz ve şiddet sahneleri gördüğünden değil de cinselliğe ve bu konulardaki bilgi eksikliklerinden ötürü az bilinene ve gizli olana duyulan merak nedeniyle bunu izliyor olabilir. Televizyon kanallarına düşen sorumluluk da insanların bu merakını sömürmemek ve belki kaçınılmaz olarak verilmek zorunda kalınan yanlış bilgileri doğru mesajların yer aldığı senaryolar ile desteklemek olmalıdır. Toplumun merak ettiği ve bilgilenmeye ihtiyacı olan konularda ise sadece eğlendirici ilgi çekici konuları reyting malzemesi yapmak değil de bunun yanı sıra özellikle cinsellik, iletişim kurma, şiddetin nedenleri ve önlemede yapılması gerekenler gibi insanların ihtiyacı olan konularda bilgi verici programlara da ağırlık vermeleri gerekir.