Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda Ritalin kullanımı

Ritalin Nedir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda Ritalin kullanımı nasıldır? Ritalin'in zararları nelerdir? Hangi tedavilerde kullanılır?

Gün içinde dikkatimizi dağıtan şeylerin haddi hesabı yokken bazılarımız onların üstüne kolayca perdeyi çekip önlerindeki işe yoğunlaşabiliyor.

Biz insanlardan baskı altında bir şey yapmamız istendiğinde, örneğin, ya da küresel mali sistemi kurtarmak için 24 saatimiz kaldıysa (başkan sizi aramış, yoksa o anneniz miydi?) sağduyumuz, tabii onu kullanacak kadar sakin kalabiliyorsak, genelde aynı özelliğin değişik çehrelerine tutunur. O özellik odaklanma yeteneğidir. Odaklanma yeteneği yalnızca kriz anlarında değil, hayatın tüm alanlarında önemli. Gün içinde dikkatimizi dağıtan şeylerin haddi hesabı yokken bazılarımız onların üstüne kolayca perdeyi çekip önlerindeki işe yoğunlaşabiliyor.

Bu o kadar kolay değil elbette. Dolayısıyla bunu başarabilenler önemli bir avantaj sağlıyor. "Beyin Ustası: Sherlock Holmes gibi Düşünmenin Yolları" kitabının yazarı Maria Konnikova'nın dediği gibi, "Dikkatimizin sonsuz olduğuna inanmak isteriz, ama yanılıyoruz. Birçok işi aynı anda yapma melekesi bir masaldır. Olsa olsa dikkatimizi bir işten diğerine hızla kaydırabiliriz. Fakat bunun da iki olumsuz sonucu var. Bir, bir işe gerektiği kadar dikkatimizi veremeyiz; iki, dikkatimizin kalitesini feda ederiz". Konnikova'nın önerdiği çözüme gelince; araştırmalar, farkındalık meditasyonlarında yapılan nispeten kolay alıştırmalarla dikkat toplama yeteneğimizi geliştirebileceğimizi gösteriyor. "Bu hiç de mantıksız değil, çünkü farkındalığın temeli dikkati toplamaktır.

Sherlock Holmes parmak uçlarını birbirine dokundururken veya ince bir duman bulutu üflerken bundan farklı bir şey yapmıyor. Yani dikkatini tek bir noktaya topluyor. Ve her ne kadar işine ara verir gibi gözükse de, her seferinde meslektaşlarını geride bırakıyor" diyor. Böyle amansız bir dikkat yeteneğiyle rakipleri alt etmek yetişkinler için makbul bir hedef olabilir, ama ya Sherlock'çuluğu aşırıya götürenlere ne demeli? Yeni bir araştırmaya göre ABD'de lise çağındaki her beş erkek çocuğundan ve genel olarak her on okul çocuğundan birine dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisi konuyor. Bu oranlar on yıl öncesine göre yüzde 40 daha yüksek. O zaman da aklımıza başka bir şey geliyor. Acaba aileler ve doktorlar doğaları gereği enerjik olan çocuklara standart yetişkin davranışlarını dayatmakta acele mi ediyor? Tabii burası 21'inci yüzyıl ve ABD olduğu için onun da hapını çıkardılar. The New York Times'ta da yazıldığı üzere, "Teşhis konanların üçte ikisine Ritalin, Adderall gibi uyarıcılar veriliyor. Bu ilaçlar DEHB'lileri önemli ölçüde iyileştirmekle birlikte bağımlılığa, kaygı bozukluğuna ve psikoza yol açabiliyor".

Bu arada ilaçların suistimali de artıyor ve neredeyse her yaştan çocuklar ilaçları dikkat artırıcı bir "ders aracı" olarak kullanıyor. Ve bu tür vakalar bazen talihsiz sonuçlara yol açabiliyor. Örneğin, yazar Ted Gup'un The New York Times'ta hikâyesini anlattığı oğlu David. David'e beş yaşındayken DEHB teşhisi konmuş. 2011'de 21 yaşındayken ise ilaç ve alkolü birlikte kullanan David hayatını kaybetmiş ve Ted bundan kendini de sorumlu hissetmiş. Onun sözleriyle, "Konuşma terapisini değersizleştiren ve hemen ilaca sarılan, kendi kendinize ilaç almakta bir sorun olmadığını iddia eden söyleme ben de katıldım". Bu mesaj artık "medya yoluyla kocaman yekpare bir ilaç dünyasının kurulduğu ve uykudan cinselliğe kadar her şeyi ilaçlarla çözebileceğini iddia eden bir çağın" ayrılmaz bir parçası. Gup, "Bu gidişle korkarım insan olmak bile ilaç almayı gerektiren bir koşul haline gelecek" diyor.

THE NEW YORK TIMES