Ebola'ya müdahalede WHO sınıfta kaldı

Bağımsız bir sağlık uzmanları heyeti, 2014'te binlerce kişinin ölümüne neden olan Ebola salgınının büyümesinden uluslararası müdahalenin yavaşlığını ve liderlerin başarısızlığını sorumlu tuttu.

2013’de patlak veren Ebola salgını sonucu 11 bin kişi hayatını kaybetmişti. ABD ve İngiltere’den uzmanların bir araya gelerek oluşturduğu bağımsız grup, tıp dergisi The Lancent'da bir rapor yayınladı.

Rapora göre, gelecekte yaşanabilecek faciaları önlemek için köklü değişikliklere gidilmesi gerekiyor.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yeni düzenlemeler için harekete geçti.

'SÜREÇ KÖTÜ YÖNETİLDİ'

Gine, Liberya ve Sierra Leone, Ebola’dan en çok etkilenen ülkeler.

Yayınlanan rapor, Ebola’nın dünyayı etkileyen bir krize dönüşmesinin nedenini bu ülkelerin salgını teşhis etmekteki başarısızlığına bağlıyor. Fakat raporda en fazla Dünya Sağlık Örgütü eleştirildi. Uzmanlar, Gine’nin salgını saptamasından 5 ay sonra uluslararası acil alarm veren örgütü geç kalmakla suçladı.

WHO’nun liderlik vasfı ve mesuliyetten yoksun olduğunu iddia eden uzmanlar, örgütün salgına müdahale etme sorumluluğunu karşılayamadığını ekledi. WHO’nun genel müdürü Margaret Chan, geriye baktığında örgütün daha sağlam kararlar almış olması gerektiğini söyledi.

Chan, örgüt içinde temel değişiklikler yapılacağını da ekledi. Bunların arasında acil sağlık durumlarında devreye girecek yeni bir program da yer alıyor. 2014’ün sonlarında uluslararası müdahalenin hayata geçirildiği sürecin de zayıf yönetildiği; yavaş, bilinçsiz, temelde esnek olmadığı eklendi.

'WHO'NUN İTİBARI ALTÜST OLDU'

Raporda, ''WHO’nun güvenilirliği ve itibarı altüst oldu'' yorumu yapılıyor. Heyet, bazı siyasi liderleri de salgını önemsemeyip uluslararası yardım istemedikleri için eleştirdi. Raporda sistemi geliştirip gelecekteki salgınlarla savaşmak için 10 öneri yer aldı. Fakir ülkelerin bulaşıcı hastalıkları denetleyip müdahale etmesine yardımcı olacak küresel bir strateji planı da önerilerin arasında.

aporda, ''Salgını bildirmeyi erteleyen ve bilgi paylaşmaktan kaçınan ülkeler saptanıp teşhir edilmeli'' deniliyor. WHO içinde salgınla müdahale merkezi kurma planı da önerilen diğer bir plan. Salgınlarla ilgili araştırmaların yapılmasını, ilaç ve aşıların geliştirilmesini sağlayacak küresel bir bütçe oluşturma planı da önerilerden biri.

WHO: ÖNERİLER İŞLEMEYE BAŞLADI

20 kişilik heyetin Ebola virüsünü keşfeden başkanı Prof. Peter Piot, ''Salgın hastalıklara müdahale amaçlı ulusal ve uluslararası alanda yapılacak büyük değişiklikler birinci derecede önemli. Gelecekte yaşanan salgınlarda bu çapta güçlük, ölüm, sosyal ve ekonomik alanda hasar ile karşılaşmamamız için reform şart'' dedi.

Piot, ''AIDS salgını küresel sağlığı dünya gündemine getirdi. Şimdi de Batı Afrika’daki Ebola salgını, dünyanın salgınlara nasıl müdahale edip önlediğiyle ilgili sorunların çözülmesi için ön ayak olmalı'' diye ekledi. Tıp profesörü Ashish K Jha, ''WHO, Ebola salgınının ilkbaharda kontrolden çıktığının farkındaydı. Fakat uluslararası acil durum ilan etmek için Ağustos’u beklediler. Bu gecikmenin bedeli çok ağırdı'' dedi.

Dr. Jeremy Farrar raporun ''akılları başa getirecek dersler'' verdiğini söyledi. Farrar, ''Ebola büyüklüğünde bir başka krizi önlemek istiyorsak edindiğimiz ders ile harekete geçirmek şart'' dedi. Bir WHO sözcüsü, ''WHO raporu hoş karşılıyor. Önerilerin bazıları çoktan işlemeye başladı'' dedi.

BBC TÜRKÇE