Kleptomani

Kleptomani, aslında kişinin ihtiyacı olmayan ve çoğunlukla fazla maddi bir değeri olmayan şeyleri çalmaya duyduğu önlenmesi güç bir istektir. Eğer tedavi edilmezse sosyal bağları kopartan ciddi bir akıl hastalığıdır. Kleptomani bir dürtü kontrol bozukluğudur, ve kişi kendine ve başkalarına zarar verici olduğunu bilmesine rağmen içinde hissettiği çalma arzusu o kadar güçlüdür ki bu davranışını engelleyemez.

Kleptomaninin bazı belirtileri şöyledir:

- İhtiyaç olmayan şeyleri çalmaya duyulan dayanılmaz istek

- hırsızlığa itecek derecede yüksek gerilim hissi

- hırsızlık eylemi sırasında rahatlama ve tatmin olma hissi

- hırsızlık sonrası yoğun suçluluk ve utanç duygusu

Kleptomanların adi hırsızlardan farkı bunu kişisel bir kazanç için yapmamalarıdır. Birilerinden intikam almak amacıyla da yapmazlar hırsızlığı. Hırsızlık yaparlar çünkü içlerinde bu eylemi gerçekleştirmek için çok yoğun bir istek duyarlar. Bu öylesine bir istektir ki, kişiye çok yoğun kaygı, gerilim ya da uyarılma yaşattığından, kişi en sonunda o nesneyi çalarak rahatlama ihtiyacı duyar. Çalma eylemi gerçekleştikten hemen sonra kişi rahatlar ve tatmin olmuş hisseder. Yakalanmadığı sürece o heyecanı yaşamak ve suç sayılan bir eylemi sonuçlandırmak o an için hoşuna gider. Kısa bir süre sonra derin bir suçluluk, yoğun vicdan azabı ve tutuklanma korkusu duyarlar. fakat bir süre sonra tekrar çalma arzusu ortaya çıkar ve kleptomani döngüsü tamamlanır.

Stresli durumlar kleptomaniyi tetikleyebilir, ancak, çoğunlukla plansız kendiliğinden gelen bir dürtüdür. Çalınan malların çoğu zaman pek bir maddi değeri yoktur. Hırsızlık bir mağazadan olabileceği gibi arkadaşlara ait bir eşya da çalınabilir. Kişi çaldığı eşyayı hiç kullanmayıp saklayabilir, çöpe atabilir, ya da birilerine hediye edebilir, hatta bazen eşyayı çaldığı yere geri götürebilir.

Kleptomani, serotonin eksikliğine bağlı olabilir. Serotonin duyguları düzenler, düşüklüğünde arama davranışı olabilir. Takıntı hastalığının ya da bağımlılığın bir uzantısı da olabilir.

Kleptomanisi olan kişiler, yaşadıkları utanç duygusu nedeniyle çoğunlukla tedaviye başvurmadan gizli bir hayat sürerler. Ancak, bu döngünün kırılabilmesi ve dürtülerin bastırılma yollarının öğrenilebilmesi için psikiyatra başvuru şarttır. Psikiyatri uzmanı, bir kleptomanı yargılamaz, ona yardım etmek ister. Psikoterapi ve ilaç tedavileri çalma eylemini engellemede etkili olmaktadır.

Sevdiğiniz bir yakınınızda kleptomani olduğundan şüpheleniyorsanız, yardım alması gerektiğini nazik bir biçimde kendisine açıklayın. Bbunun bir akıl hastalığı olduğunu karakter sorunu olmadığını bilmelisiniz, ki, ona karşı suçlayıcı ve yargılayıcı bir davranışta bulunmayın. Sevdiğiniz kişinin akıl sağlığıyla ilgili kaygılandığınızı, bu durumu başkaları fark ederse cezalandırılabileceğinden ya da toplumdaki yerinin sarsılabileceğinden endişelendiğinizi vurgulayın. Bir hastalık olduğu için dayanılmaz çalma arzusuna karşı koyabilmek için tek başına çabalamanın yetersiz olacağını anladığınızı, faydalı tedaviler bulunduğunu ve tedavi sırasında ona yardımcı olmak istediğinizi söylemelisiniz. Böyle bir konuşma yapmadan önce bir psikiyatra danışıp, yakınınızı korkutup kaçırmamak için neler söylemeniz gerektiğini daha ayrıntılı planlayabilirsiniz.

Kleptomaniye, tutuklanma, depresyon, alkol ve diğer maddelerin kötüye kullanımı, yeme bozuklukları, kaygı bozuklukları, patolojik kumar, alışveriş bağımlılığı, intihar düşüncesi ve davranışı ve toplumun dışına düşme eşlik edebilir. Bu nedenle, sizin ya da bir yakınınızın böyle bir sorunu olduğunu düşünüyorsanız mutlaka profesyonel yardım almalısınız.