"Ben bazen sinirlerime hakim olamıyorum, Çok sinirli olduğumu düşünüyorum. Sonra pişman oluyorum."
Üsküdar Üniversitesi NPSUAM Feneryolu Polikliniği'nden Prof. Dr. Orhan Doğan, ruh sağlığınızla ilgili sorularınızı cevaplandırıyor…

SORU
Benim sorum iki uçlu bipolar bozukluk denen hastalıkla ilgili. Bu hastalık ağır bir depresyon sonrası mı ortaya çıkar yoksa genetik sebeplerden dolayı mı? Anneannem manik depresif kuzenimde de 26 yaşında ortaya çıktı. Kardeşlerim ve benim çocuklarımızda da olma olasılığı nedir?
CEVAP
Bipolar bozukluğun nedenleri arasında genetik, biyokimyasal, nöroanatomik, nörofizyolojik, nöroendokrin, psikososyal gibi birçok neden vardır. İlk nöbet mani veya depresyon olabilir. Bipolar bozukluğun genetik yönünün olduğu gösterilmiştir, fakat geçen şey bir yatkınlık olarak kabul edilir. Bipolar bozukluk toplumda en dar tanımlamaya göre %1.0-1.5 arasında, en geniş tanımlamayla %4-5 arasında görülür. Dar tanımlamaya göre torunda bipolar bozukluğun ortaya çıkma olasılığı %5 civarındadır. Bu oran torunun çocuğunda daha da düşüktür.
SORU
Erkek arkadaşım 1 yıl önce eşinden ayrıldı. Biz ayrılmanın hemen ardından bir ilişkiye başladık. Birbirimizi çok seviyoruz ama ikimizde (özellikle sevgilim)geçmişte iki insanı üzmüş olmanın etkilerini atamıyoruz. Sevgimiz ve bağlılığımızda hiç bir sorun yok. İsteyerek hatta 1 yıl boyunca uğraşarak ayrıldık ve üzerinden de 1 yıl geçti. Ben onunla yuva kurmak istiyorum. Bunu ona bazen hissettirsem de üzerine fazla gitmiyorum. Hatta oda ara sıra evlilikten bahsediyor ne yapacağımı bilemiyorum.
CEVAP
Evliliğin önemi ve anlamı kişiye, topluma, kültüre göre değişir. Toplumumuzda ikili ilişkilerdeki temel amaç genellikle evliliktir. Evliliğin iki taraf için de hangi anlamlar taşıdığı, niçin evlenmek veya evlenmemek istendiği gözden geçirilmelidir. Bir taraf evliliği istiyor, diğer taraf da soğuk bakmıyorsa; iki taraf da birbirini yeterince iyi tanıyorsa; iki taraf da birbirini sevip sayıyorsa, evlenmeyi geciktirmenin bir anlamı yoktur.
SORU
Ben bazen sinirlerime hakim olamıyorum, Çok sinirli olduğumu düşünüyorum. O anlık sinirle (bu çok kısa bir süre oluyor ve geri sakinleşiyorum) dememem gerekenleri ve yapmamam gerekenleri yapıyorum. Sonra pişman oluyorum. Genelde kendimdeki olumsuz şeyleri görüyorum.
CEVAP
Aniden ve kısa süre sinirlilik çoğu zaman bir kişilik özelliği olarak görülebilmektedir. Bu özellik genellikle obsesif kişilik yapısındaki insanlarda görülmektedir. Ancak tek başına bir belirti tanı koymak için yeterli olmaz ve kişinin bir bütün olarak tüm yönleriyle (kişilik özellikleri, sosyal ilişkileri, ev ve iş uyumu, hangi durumlarda sinirlendiği, stresle baş etme gücü, başka belirtilerin olup olmadığı gibi) değerlendirilmesi gerekir. Bu bilgiler toplandıktan sonra bir tedavi programının uygulanmasının gerekli olup olmadığına karar verilir.