Frekans Yanılsaması Nedir?

Yeni bir kelime öğrendikten, yeni bir içecek çeşidini farkettikten veya yeni bir tıbbi durum keşfettikten sonra, bu şeylerle daha önce olduğundan daha sık karşılaştığınızı hissedebilirsiniz. Buna frekans yanılsaması denir. Frekans yanılsaması hafızayla ilgilidir. Artık bir şeyi bildiğinize göre, daha sık ortaya çıkıyor gibi görünüyor.

Gerçekte, yeni favori şarkınız her zaman ortalıkta olabilir. Ancak aklınızda olduğu için onu her yerde fark etmeye başlayabilir ve bir şekilde daha popüler hale geldiğini düşünebilirsiniz.

Uzmanlar bu kavrama Baader-Meinhof fenomeni veya mavi araba sendromu da diyor. “Baader-Meinhof” adı Batı Almanya'daki militan bir gruptan geliyor. Bir kişi gazetede bunları okuduktan sonra terör örgütünü yıllar sonra tekrar tekrar görmeye başladı.

Benzer şekilde, mavi araba sendromu da adını yaygın bir durumdan alıyor: Belirli bir arabayı bir kez gördüğünüzde, aynı arabayı tekrar fark etme olasılığınız daha yüksek.

Frekans Yanılsaması Neden Oluşur?

Bu fenomen çok yaygındır. Muhtemelen hayatlarının bir noktasında herkesi etkiler. Basitçe söylemek gerekirse, frekans yanılsaması, son zamanlarda sizin için önemli hale gelen şeylere daha fazla dikkat ettiğiniz için meydana gelir.

Frekans yanılsamasının iki kısmı vardır. Öncelikle bir şeyin daha sık ortaya çıkmaya başladığına inanacaksınız. Ardından, kelimenin, kavramın veya başka bir şeyin şu anda olduğu kadar ortaya çıkmadığına, buna doğrulama yanlılığı adı verildiğine kendinizi ikna edeceksiniz. Frekans aslında artmadı ama beyniniz sizi buna ikna etti.

Frekans yanılsaması üzerine çok fazla çalışma olmasa da kavram, "çalışan hafızaya dayalı dikkat yakalama" adı verilen bir şeye çok benziyor. Bu, dikkatinizin nasıl yönlendirildiğini açıklar. Aklınızda belirli bir fikir olduğunda, dikkatiniz siz farkına bile varmadan doğal olarak o şeye yönelir.

Frekans yanılsaması, gönüllü ve istemsiz dikkatinizle çalışır. Gönüllü dikkat, mevcut göreviniz için önemli olan bilgileri seçmenize ve bunlara odaklanmanıza yardımcı olur. İstemsiz dikkat, başka bir şey dikkatinizi o görevden uzaklaştırdığında ortaya çıkar.

Bu bizim nasıl geliştiğimizle alakalı. Zihnimizin güvende olabilmesi için etrafımızdaki şeylere tepki vermesi gerekir. Ancak bir görevi etkili bir şekilde tamamlamak istiyorsak bazı şeyleri de gözden geçirmemiz gerekir. Dikkat, öğrenme ve hafıza için önemlidir. Bir şeye dikkat etmezseniz onu hatırlamazsınız. Dolayısıyla, yeni bir şeyi ilk kez öğrendiyseniz, muhtemelen artık onun farkında olduğunuz için onu daha basit bir şekilde görmeye başlayacaksınız.

Frekans Yanılsaması Sizi Nasıl Etkileyebilir?

Çoğu insan için frekans yanılsaması herhangi bir büyük etkiye yol açmaz. Bu sadece ilginç bir olgudur. Ancak diğerleri için frekans yanılsaması ciddi sonuçlara yol açabilir.

Örneğin kriminoloji alanında çalışıyorsanız dikkatiniz belirli bir şüpheliye çekilebilir. Böylece zihniniz, yeni bilgiler ortaya çıktığında o kişiye daha fazla dikkat etme eğiliminde olacaktır. Bu, davaya yardımcı olabilir ve dedektifi doğru şüpheliye yönlendirebilir. Ancak aynı zamanda zararlı da olabilir. Bir dedektifin zihni bir kişiye odaklanmışsa diğer önemli kanıtları gözden kaçırabilir.

Benzer şekilde tıp alanında çalışıyorsanız yakın zamanda yeni bir durum hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Odak noktanız bu hastalık olduğundan, semptomlarına dayanarak daha fazla kişiye teşhis koyma olasılığınız daha yüksek olabilir. Bu durumda frekans yanılsaması faydalı olabilir çünkü bu yeni durumun daha fazla farkındasınızdır. Ancak bu aynı zamanda diğer benzer durumları atlamanıza ve birisine yanlış teşhis koymanıza da neden olabilir.Diğer durumlarda, eğer belirli psikolojik bozukluklarınız varsa, frekans yanılsaması durumunuzu kötüleştirebilir. Eğer şizofreniniz varsa, frekans yanılsamasından kaynaklanan doğrulama yanlılığı, kendi şüphelerinizi doğrulamanıza neden olabilir. Şizofreniden kaynaklanan belirli bir yanılsamaya odaklanırsanız, frekans yanılsaması sizi bir şeyin gerçek olmadığı halde gerçek olduğuna ikna edebilir.

Genel olarak bu fenomen, beyninizin herhangi bir anda gerçekte ne kadar bilgi aldığını gösterir. Çoğu zaman bunun farkında bile değilsiniz. Bu kavram, dikkatimiz bir şeye odaklandığında neden bazı şeyleri diğerlerinden daha fazla fark ettiğimizi açıklıyor.