Şizofrenik bozukluklar hangi yaşlarda başlar

Şizofrenik bozukluklar genellikle hangi yaşlarda başlar?, nasıl ilerler, belirtileri nelerdir?

Şizofrenik bozukluklar genellikle hangi yaşlarda başlar? nasıl ilerler, şizofreni belirtileri nelerdir?

PROF. DR. ORHAN DOĞAN, ŞİZOFRENİK BOZUKLUKLARI 500 SORU - 500 YANIT EL KİTABINDA ANLATTI... SORU: Şizofrenik bozukluklar genellikle hangi yaşlarda başlar? YANIT: Şizofrenik bozuklukların genellikle 15-45 yaşları arasında başladığı kabul edilir. En çok gençlik çağında ve yirmili yaşlarda başlar. SORU: Cinsiyet yönünden başlangıç yaşında fark var mıdır? YANIT: Şizofrenik bozukluklar erkeklerde kadınlardan daha erken yaşta başlar. SORU: Yaş aralığı şizofrenik bozuklukların her tipi için geçerli midir? YANIT: Yaş aralığı genel olarak geçerli olmakla birlikte, özellikle paranoid şizofreni daha geç yaşlarda başlar. SORU: Hastalık öncesi işaret ve belirtiler var mıdır? YANIT: Bozukluğun prodromal evresinden önce hastalık öncesi işaret ve belirtiler vardır. Bu anlatım bozukluk kendini göstermeden önce bu işaret ve belirtilerin olduğunu gösterir.

SORU: Hastalık öncesi işaret ve belirtiler nelerdir? YANIT: Hastalık öncesi tipik fakat değişebilir özellik, şizofreniklerin şizoid ya da şizotipal kişilik özellikleri göstermeleridir. Bu kişilik özelliklerinden en çok görü-lenleri, kişinin sessiz, edilgen, içe dönük, arkadaşsız olmasıdır. Bir preşizofrenik gencin yakın arkadaşları olmayabilir ya da takım sporlarına katılmayabilir, bundan kaçınabilir. Böyle gençler daha çok yalnız olarak film ve televizyon izlemekten, müzik dinlemekten hoşlanabilir. SORU: Prodromal işaret ve belirtiler nelerdir? YANIT: Bu işaret ve belirtiler aylar, hatta yıllardır var olabilir. Bunlar baş-sırt-kas ağrısı, halsizlik, sindirim sistemi sorunları gibi bedensel belirtiler olabilir. Bu dönemde hasta soyut düşünceler, felsefe, metafizik, dini konular gibi yeni ilgi alanları geliştirmeye başlar. Bunlara ek olarak garip davranışlar, anormal duygudurum, garip düşünceler, yabancı algısal yaşantılar görülebilir. SORU: Prodromal dönemdeki işaret ve belirtiler dışarıdan fark edilebilir mi? YANIT: Hasta ile yakın ilişkide olan kişiler yukarıdaki işaret ve belirtileri fark edebilir. Ailesi ve arkadaşları, hastanın giderek değiştiğini, kişisel-iş/okul-toplumsal etkinliklerinde eskisi kadar iyi işlev göremediğini fark eder. SORU: Prodromal dönemdeyken kişinin şizofrenik bozukluğa yakalanmak-ta olduğu anlaşılabilir mi? YANIT: Kişide görülen işaret ve belirtilerin prodromal döneme ait olduğu ancak şizofrenik bozukluk tanısı konduktan sonra geriye dönük olarak anlaşılabilir. Bu nedenle bu işaret ve belirtilerin geçerliliği belirsizdir. SORU: Şizofrenik bozuklukların başlangıcı olarak ne zaman kabul edilir? YANIT: Bozukluğun işaret ve belirtileri önceden de var olmakla birlikte, başlan-gıcının genellikle hastanın ilk yatışının olduğu düşünülür. Fakat akut psikotik bozukluk dışında, başlangıç için kesin olarak bir zaman belirlenemez. SORU: Şizofrenik bozuklukların başlangıcı hızlı mı, yavaş mıdır? YANIT: Şizofrenik bozuklukların başlangıcı değişkenlik göstermekle birlikte, daha çok yavaş ve sinsi başlar. Bazı hastalarda akut ve gürültülü bir başlangıç vardır. Hastaların çoğunda ise, hastalık öncesi ve prodromal işaretlerle belirtiler aylarca sürebilir, daha sonra klinik durum netlik kazanır.